Μάθημα : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

     Καθημερινά στη ζωή μας (στο σπίτι, στο σχολείο, στη δουλειά οι μεγαλύτεροι) χρειάζεται να υποστηρίξουμε την άποψή μας για ένα θέμα ή να πέισουμε για τις απόψεις μας (οτι έχουμε δίκιο σε κάτι). Για να το πετύχουμε, όμως, αυτό χρειαζόμαστε τον κατάλληλο τρόπο. Διαφορετικά θα καταλήξουμε είτε να έρθουμε στα χέρια, να τσακωθούμε ή στην καλύτερη των περιπτώσεων θα διαφωνήσουμε και δεν θα βγάλουμε άκρη! Αυτός ο κατάλληλος τρόπος είναι : ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ.

Το επιχείρημα, λοιπόν, είναι μια πρόταση (ένας συλλογισμός) που διατυπώνει κάποιος με σκοπό:

• να υποστηρίξει την άποψή του και να πείσει κάποιον για κάτι ή

• να αποδείξει ότι ο άλλος έχει άδικο ή λάθος για κάτι

Το επιχειρηματολογικό κείμενο έχει την εξής δομή:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ : (θέση) Στον πρόλογο θέτουμε το  θέμα που μας απασχολεί και τη  θέση (άποψη) μας για το θέμα  (νομίζω ότι, πιστεύω ότι, έχω την άποψη..).

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ :(Δεδομένα/αιτιολόγηση/ανασκευή) Στηρίζουμε τη θέση μας με επιχειρήματα / τεκμήρια/ παραδείγματα και την αιτιολογούμε (επειδή, γιατί..).

-Αντικρούουμε την αντίθετη άποψης

– Δίνουμε λύσεις.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Διατυπώνουμε την τελική μας θέση - ένα  λογικό συμπέρασμα (επομένως, άρα, γι’ αυτό, έτσι..)  και λέμε τις  προϋποθέσεις για να ισχύει αυτό.

Τα περισσότερα κείμενα επιχειρηματολογίας έχουν τα παραπάνω δομικά στοιχεία. Μπορεί όμως κάποια κείμενα που να μην έχουν την ανασκευή ( το σημείο Γ ) και να έχουν μόνο το Α, Β, και Δ

Ας δούμε ένα επίκαιρο παράδειγμα:

Ο Αντώνης, ένα παιδί που πηγαίνει στην Α΄Γυμνασίου, αντιδρά άσχημα όταν οι γονείς του προσπαθούν να τον πείσουν να μην βγαίνει από το σπίτι τόσο συχνά και με διάφορες παρέες τώρα που υπάρχει παντού γύρω μας η απειλή του κορονοϊού.

Αντώνης:

Γιατί, τι κακό κάνω; Βαρέθηκα όλη την ώρα μέσα στο σπίτι! Δεν θα πάθω και τίποτα αν βγω με τους φίλους μου!

Μητέρα:

    Παιδί μου, έχεις δίκιο που κουράστηκες μέσα στο σπίτι. Όμως σκέψου λίγο καλύτερα και δες πως έχουν τα πράγματα. Αρχικά ο ιος αυτός είναι πολύ επικίνδυνος, μπορεί να νοσήσει κάποιος βαριά και να βρεθεί στην εντατική κάποιου νοσοκομείου. Βλέπεις καθημερινά στις τηλεοράσεις πόσοι άνθρωποι χάνονται! Δεν θα ήθελες να αρρωστήσουμε όλοι βαριά και ιδιαίτερα οι παππούδες σου, αφού αυτοί κινδυνεύουν περισσότερο να νοσησουν βαριά. Επίσης εσύ μπορεί να λες οτι προσέχεις, αλλά σίγουρα κάποιες φορές θα ξεχαστείς και δεν θα φορέσεις τη μάσκα ή θα βάλεις τα βρώμικα χέρια σου στο πρόσωπο. Άλλωστε πότε δεν μπορεί κανεις να είναι σίγουρος οτι δεν θα κολλήσει, όπως λένε οι ειδικοί. Άσε που μπορεί να είναι κάποιος φίλος σου ασυμπτωματικός και να μην το ξέρει και μέχρι να βεβαιωθεί οτι έχει κολλήσει τον ιο μπορεί να τον μεταδώσει, όπως λένε οι γιατροί, σε πολλούς με τους οποίους ήρθε σε επαφή. Έτσι εσύ που επιμένεις να βγεις μπορεί να είσαι ένας από αυτούς και να βάλεις τη ζωή σου και τη ζωή της οικογένειάς σου σε κίνδυνο.Να σου θυμίσω, ακόμη, οτι την απαγόρευση δεν την βάλαμε εμείς, αλλά το κράτος και μάλιστα έχει πρόστιμο η παράβαση της. Δεν είναι τώρα εποχές για έξοδα, παιδί μου! Πού θα τα βρούμε τόσα λεφτά σε περίοδο κρίσης, για να κάνεις απλά το κέφι σου; Και μην ξεχνάς οτι αυτά που λέμε ισχύουν και για εμάς. Το να κάθεσαι στο σπίτι δεν σημαίνει απαραίτητα και βαρεμάρα. Μπορούμε όλοι να περάσουμε δημιουργικά τον χρόνο στο σπίτι για να μην βαριόμαστε. Κάνε γυμναστική, μίλα στο διαδίκτυο με τους φίλους σου, δίαβασε(!!!). Καταλαβαίνουμε οτι είναι δύσκολη η κατάσταση, αλλά σε παρακαλώ σκέψου τα όλα αυτά και προσπάθησε να καταλάβεις οτι όλοι πρέπει να συμμορφωθούμε με τα μέτρα για να είμαστε υγιείς. 

Ας προσπαθήσουμε τώρα να εντοπίσουμε αυτά τα μέρη στο παραπάνω κείμενο της μητέρας του Αντώνη.

1. Για ποιο θέμα διαφωνούν ο Αντώνης και οι γονείς του;

2. Ποια είναι η θέση του Αντώνη πάνω στο θέμα της διαφωνίας;

3. Ποια είναι η θέση της μητέρας του Αντώνη;

4. Ποια επιχειρήματα χρησιμοποιεί για να τον πείσει;

α) επιστημονικά

β) συναισθηματικά

γ) λογικά( νόμοι) 

5. Πώς ανασκευάζει τη θέση του Αντώνη( λέει ο τι δεν ισχύει η θέση του Αντώνη και προσπαθεί να προτείνει κάτι άλλο);

6. Σε ποιο συμπέρασμα καταλήγει;

Ποια από τα επιχειρήματα της μητέρας του Αντώνη θα σας έκαναν να συμμορφωθείτε;

Και τώρα η σειρά σας