Μάθημα : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 ΟΜΙΛΙΑ -ΠΡΟΣΧΕΔΙΣΜΕΝΟΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

(πηγή: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου)

Κάποιες φορές στη ζωή μας θα χρειαστεί να εκφωνήσουμε μια ομιλία.

Για σκεφτείτε οτι βάζετε υποψηφιότητα για το δεκαπενταμελές!!!! Δεν θα πρέπει να βγάλετε έναν σύντομο λόγο;

Ή μπορεί να εκπροσωπείτε τους μαθητές στη Βουλή των Εφήβων!

Ας μάθουμε, λοιπόν, πώς να σχεδιάζουμε και να γράφουμε σωστά ένα κείμενο που θα το ονομάσουμε "προσχεδιασμένο προφορικό λόγο", αφού θα τον εκφωνήσουμε.

Η ομιλία, λοιπόν, είναι προφορικός λόγος που εκφωνείται με αφορμή συγκεκριμένη περίσταση και με αντικείμενο ευρείας θεματολογίας (πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, επιστημονικό, θρησκευτικό κτλ.)

Είδη ομιλίας

• Εισήγηση

Πρόκειται για ομιλία που εκφωνείται σε συλλογικό όργανο, η οποία περιλαμβάνει είτε προτάσεις πάνω σε συγκεκριμένο θέμα, είτε ανακοινώσεις σχετικά με συγκεκριμένο ζήτημα. Μια εισήγηση μπορεί να απευθύνεται σε όλα τα είδη ακροατηρίων που προαναφέρθηκαν για την ομιλία.

• Διάλεξη

Πρόκειται για λόγο που εκφωνεί κάποιος μπροστά σε εξειδικευμένο ακροατήριο με σκοπό να μιλήσει για ένα εξειδικευμένο (συνήθως επιστημονικό) θέμα. Η διάλεξη μπορεί να απευθύνεται μόνο σε ορισμένα είδη κοινωνικών ακροατηρίων.

                     
Μία ομιλία μπορεί να απευθύνεται σε:

α) εθνικό, διεθνές, κρατικό, διακρατικό, ή άλλο συλλογικό όργανο
β) κοινωνικό ακροατήριο (σε διάφορες κοινωνικές ομάδες)

ΔΟΜΗ 

• Προσφώνηση: (πάνω δεξιά) Σε μια ομιλία ξεκινάμε πάντα με προσφώνηση η οποία διατυπώνεται ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε.

Αν μιλάμε στους καθηγητές μας, τον Διευθυντή του σχολείο και τους συμμαθητές μας μπορεί να είναι “Αξιότιμε κ.Διευθυντά, αγαπητοί καθηγητές και μαθητές, φίλες και φίλοι, αγαπητοί συμμαθητές, κυρίες και κύριοι...”.

Αν απευθυνόμαστε σε ευρύτερο κοινό θα πρέπει να είναι πιο επίσημη η προσφώνηση και να περιλαμβάνει τα επίσημα πρόσωπα του κοινού αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο.

Όταν στο ακροατήριο παρευρίσκονται ιερωμένοι, προσφωνούνται στην αρχή.

• Το ύφος και πάλι πρέπει να είναι αντίστοιχο με το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε (ισχύει ό,τι ακριβώς και στην επιστολή).
• Το γραμματικό πρόσωπο στο οποίο γράφουμε μπορεί να είναι το α΄ και β΄ περιορισμένα στον πρόλογο και στον επίλογο και γ΄ κυρίως πρόσωπο στο κυρίως μέρος της επιστολής.
• Η ομιλία κλείνει πάντα με την αποφώνηση “Σας ευχαριστώ”.

 η δομή ενός κειμένου που αποτελεί ομιλία είναι όπως και στα προηγούμενα είδη 

 Πρόλογος:  Στον πρόλογο αναφερόμαστε και πάλι γενικά στο θέμα το οποίο θα αναπτύξουμε και μπορούμε να γράψουμε μια γενική άποψη γι αυτό και προσπαθούμε να κερδίσουμε το ενδιαφέρον των ακροατών

 Κυρίως Θέμα: στο κυρίως θέμα και πάλι απαντάμε στα βασικά ζητούμενα του θέματός μας 

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εκφράσεις όπως: 

Οικείο / Φιλικό Ύφος:

• Σκέψου ...
• Αναλογίσου ...
• Ας θυμηθείς όλα αυτά ...
• Είναι αδιανόητο να ...
• Δε θα μπορούσα να παραλείψω ...
• Χωρίς να είμαι υπερβολικός ...
• Ασφαλώς μπορούσα ...
• Ενισχύοντας την άποψή μου ...

Επίσημο / Τυπικό Ύφος:

• Ευθύνη και χρέος όλων μας ...
• Ας επιστρατεύσουμε τα δικά μας ...
• Ο προβληματισμός σας είναι η αφετηρία της δικής μας παραγωγικής δυναμικής ...
• Αναφέρομαι στους προβληματισμούς που όλοι μας έχουμε ...
• Εσείς οι πολιτικοί ηγέτες έχετε αναλάβει ...

Επίλογος:  στον επίλογο κλείνουμε με γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από όσα αναφέρθηκαν στο κυρίως θέμα.

Επιφώνηση:

Οικείο / Φιλικό Ύφος:

• Ευχαριστώ.
• Ευχαριστώ πολύ.
• Σας ευχαριστώ.
• Σας ευχαριστώ πολύ.
• Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι ό,τι καλύτερο.
• Σας χαιρετώ.

Ημιεπίσημο Ύφος:

• Σας ευχαριστώ για την αμέριστη προσοχή σας.
• Σας ευχαριστώ για το θερμό ενδιαφέρον σας.
• Σας ευχαριστώ θερμά.
• Σας ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας.

Επίσημο / Τυπικό Ύφος:

• Σας ευχαριστώ για την προσοχή που επιδείξατε.
• Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον που επιδείξατε.
• Σας ευχαριστώ προκαταβολικά για την ανταπόκρισή σας ...