Μάθημα : Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ- ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Ενότητες του κειμένου:

α) Ενότ. 1η («Μια στρίγκλα…ερημιά»): Ενοχές για το θάνατο της Νίνας

β) Ενότ. 2η («Εκείνη μεγάλωνε…δεν έχει πουληθεί»): Η γνωριμία της ηρωίδας με τη Νίνα

γ) Ενότ.3η («Την παραμονή…μετρό για το σπίτι»): Το άγχος της αφηγήτριας και η απόκτηση της Νίνας

δ) Ενότ. 4η («Αυτό ήταν… μεταμορφωθεί»): Η ζωή με τη Νίνα

ε)  Ενότ. 5η («Λένε… ίσως λέω» ) : Η πιο ανιδιοτελής αγάπη από ένα σκύλο

ΤΙΤΛΟΣ: Φανερώνει κάποια χαρακτηριστικά της Νίνας

ΧΡΟΝΟΣ: Υπάρχουν δύο επίπεδα χρόνου, το παρόν και το παρελθόν.

Η αφήγηση ξεκινά από το τέλος της ιστορίας (το θάνατο της Νίνας), και με την τεχνική της αναδρομής (φλας μπακ) η αφήγηση μεταφέρεται έντεκα χρόνια πίσω, όταν η αφηγήτρια συνάντησε για πρώτη φορά τη Νίνα

 ΤΟΠΟΣ: Αρχικά η ιστορία εκτυλίσσεται στο Παρίσι και έπειτα σ’ ένα χωριό της Ελλάδας

ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ: ζει εξόριστη στο Παρίσι, η ψυχολογία της είναι άσχημη,νιώθει μοναξιά, είναι Χριστούγεννα και είναι μακριά από την οικογένειά της, έχει ανάγκη για επικοινωνία έτσι αγοράζει το μικρό ζώο.Μέχρι την απόκτηση του ζώου: περνά από διάφορες ψυχολογικές μεταπτώσεις, συναισθηματικές διακυμάνσεις. Νιώθει στενοχώρια επειδή δεν μπορεί να την αγοράσει, αγωνία και άγχος μήπως και την αγοράσει κάποιος άλλος, παροδική ανακούφιση όταν την βρίσκει πάλι στο κατάστημα, πάλι άγχος και αγωνία και στο τέλος χαρά όταν επιτέλους την αγοράζει.

Τα συναισθήματα της( στην αρχή της αφήγησης): ενοχή για τηναπώλεια της σκυλίτσας, τύψεις και λύπη για το θάνατό της, θλίψη και απόγνωση, νομίζει ότι ευθύνεται η ίδια για το θάνατό της.

Η σχέση της με τη σκυλίτσα: πολύ στενή, ήταν πάντα μαζί, γι’ αυτό ηαπώλειά της είναι σημαντική. Όταν αναφέρεται η αφηγήτρια στη σκυλίτσα έχει έντονα νοσταλγική διάθεση, αναπολεί τις όμορφες στιγμές που περνούσαν μαζί και σχεδιάζει το πορτρέτο της σκυλίτσας( με έντονα αριστοκρατικό αέρα, δεν της άρεσε η εξοχή, όμορφη αλλά στριμμένη και  δύσκολη, «στρίγγλα»)

Χαρακτηρισμός αφηγήτριας: ευαίσθητη(αγαπά τα ζώα, δένεται με τη σκυλίτσα), με έντονα φιλοζωικά αισθήματα( κάνει πολλές στοχαστικέςπαρεκβάσεις σχετικά με την αγάπη του ανθρώπου με τα ζώα ( τόσο στην αρχή «Μην παραξενεύεσαι…….σ’ εγκαταλείψανε» αλλά και στο τέλος «Λένε οι ……..ίσως λέω»), νιώθει ανιδιοτελή αγάπη για το ζώο.

Απόψεις για τη σχέση ανθρώπου –ζώων: Τα ζώα εκφράζουν τα συναισθήματα τους με το βλέμμα, η αγάπη προς τα ζώα έχει μεγάλη αξία, γιατί είναι αγάπη που δεν περιμένει ανταπόκριση είναι ανιδιοτελής, μας γεμίζει εσωτερική πληρότητα, είναι αγνή ενώ η ελεημοσύνη προς τους φτωχούς έχει διάθεση επίδειξης ( σύμφωνα με τη συγγραφέα).

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

 Το διήγημα αρχίζει με το τέλος της ιστορίας ( το θάνατο της σκυλίτσας, IN MEDIAS RES όπως και στον Κωνσταντή), μέσα από αναδρομική αφήγηση η συγγραφέας εξιστορεί πώς απέκτησετη σκυλίτσα και την κοινή συμβίωσή τους.

α) Αφήγηση: Χρησιμοποιείται για την παρουσίαση των γεγονότων της ιστορίας, όπως ο θάνατος της Νίνας, η γνωριμία τους, οι επισκέψεις στο κατάστημα, η απόκτηση του ζώου κ.ά.)

β) Περιγραφή: Χρησιμοποιείται στην παρουσίαση της Νίνας, της βιτρίνας του καταστήματος, του χωριού, των συναισθημάτων της αφηγήτριας κ. ά.

γ) Διάλογος: Υπάρχει ανάμεσα στην αφηγήτρια και στον ιδιοκτήτη του καταστήματος.

Η χρήση β΄προσώπου στην αρχή και στο τέλος του διηγήματος δεν είναι διάλογος, αλλά εξωτερικευμένος μονόλογος (σαν να υπάρχει ένας φανταστικός συνομιλητής)

δ) Μονόλογος: («Να ‘ναι άνοιξη…τοσοδούλικο ζωάκι;»)

ε) Σχόλια:  Υπάρχει στα σημεία όπου η αφηγήτρια αναφέρει τις σκέψεις της σχετικά με την αγάπη που δίνει και παίρνει κανείς από ένα ζώο («Μην παραξενεύεσαι…σ’ εγκαταλείψανε»)

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ, ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ

α) Ειρωνεία: Χρησιμοποιείται για να δοθεί ένα νόημα αντίθετο από αυτό που ισχύει στην πραγματικότητα. Συνήθως φανερώνουμε υποτίμηση ή είμαστε αρνητικοί για κάτι

β) Αναφώνηση: Είναι μια επιφωνηματική λέξη ή φράση που φανερώνει τα συναισθήματα του προσώπου που μιλάει

Σχήματα λόγου: Μεταφορές: « σου κοβόταν η ανάσα», « ο κόσμος σκοτείνιασε», « να μου ανταποδώσει το σπαραγμό της», « ένα βογκητό βγήκε από την καρδιά μου… από δάκρυα», «ουρανός γεμάτος δώρα», « και να μία τώρα καρφωμένη», « όλη την αγάπη που οι άνθρωποι γύρω σου προσπερνούν», « απελπισμένο πρόσωπό μου», « σκηνοθετημένο παραμύθι», « στρογγυλά μπαλάκια κουρνιασμένα», « καρφώθηκαν στα δικά μου», « μεγάλες κουβαρίστρες μαλλί», «οι τιμές τους πέφτουν κατακόρυφα», « μη χαλάσει τ’όνειρο», « μας χώριζαν δύο μεριές», « κόλλησα το μούτρο μου», «αγιάτρευτα παράφορη», « πέτρωνε καταμεσής του μονοπατιού», « μάτια γεμάτα απόγνωση», « τα μάτια του σκύλου… σε τυραννούν», « υποκύψω στο βλέμμα της», « στερηθήκαμε την πιο τέλεια μορφή αγάπης», κλπ.

Παρομοιώσεις: «σαν ένα μεγάλο μαχαίρι», « σαν όλα τα χέρια», « σαν μαρμαρωμένη», «σαν συννεφάκια», « ‘οπως τα ανθρώπινα βρέφη», « σαν λιγωμένη».

Προσωποποιήσεις: «και αρνήθηκε να φάει», « αυτοκτόνησε», « τα μάτια του τρυπώνουν μέσα του και σε χαϊδεύουν», « της πατρίδας της», « μας διαλέγουν και τα ζώα».

Υπερβολή: « τόσο όμορφη που σου κοβόταν η ανάσα», « πέθανε για να με τιμωρήσει», « χάνεις το νόημα της ζωής», «όλα τα χέρια που σ’ εγκαταλείψανε», « καταρράκτες χαράς», « ο κόσμος σκοτείνιασε στις εννιά το πρωί», « αμέτρητα ξερόκλαδα», « σε τυραννούν πιο πολύ και από ενός παιδιού», « που ορφανέψαμε».

Εικόνες: ο θάνατος της Νίνας, το γιορτινό Παρίσι, η περιγραφή της συμπεριφοράς της,  η επίσκεψη στο χωριό, κλπ.

Ύφος αφήγησης: ζωηρό, παραστατικό, νοσταλγικό με έντονησυναισθηματική φόρτιση και πολλά σχήματα λόγου

 ΓΛΩΣΣΑ: Απλή και κατανοητή

Χαρακτήρας της ηρωίδας: Νιώθει ενοχές για το θάνατο της Νίνας. Είναι φιλόζωη σε μια κοινωνία που συνήθως απαξιώνει τα ζώα. Νιώθει μοναξιά στο Παρίσι, γι’ αυτό χρειάζεται ένα κατοικίδιο για παρέα, με το οποίο αναπτύσσει μια σχέση αγάπης. Είναι ευαίσθητη και καλλιεργημένη, γιατί καταλαβαίνει την αγνή αγάπη που προσφέρει ένα σκυλί.