Μάθημα : Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ- ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos/logotexnia/A-pragmata.htm

https://www.slideshare.net/katerina60/ss-12675342

http://kapnogym.blogspot.com/2017/02/blog-post_13.html

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ 

ΣΤΟΧΟΙ

Να προβληματιστούν οι μαθητές για ένα κοινωνικό φαινόμενο, των ημερών μας, τις διαλυμένες οικογένειες, και τη συνακόλουθη συμβίωση κάτω από την ίδια στέγη μελών από διαφορετικές οικογένειες.
 Να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται ότι τα προβλήματα της εφηβείας είναι μεν δύσκολα αλλά όχι ανυπέρβλητα.

Θεματικά κέντρα
Διαζύγιο, ένα σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα.
Αδέρφια από διαζευγμένους γονείς. Σχέσεις και προβλήματα.
Η κρίση του θεσμού της οικογένειας και οι επιπτώσεις της στη ζωή των εφήβων.
Έφηβοι και ημερολόγια.

- Περιεχόμενο

   Tο κείμενο αυτό διαπνέεται από αισιοδοξία και μας δείχνει πώς από μια νέα κατάσταση που εκ πρώτης όψεως μοιάζει προβληματική μπορούν να αναδειχθούν θετικά στοιχεία και πώς οι άνθρωποι μπορούν τελικά να ευεργετηθούν από κάτι τέτοιο.

Το κείμενο επεκτείνεται νοηματικά και στα αδέρφια από διαζευγμένους γονείς, τις σχέσεις τους και τα προβλήματα που ενδεχομένως να υπάρχουν σ’ αυτές. Επίσης, κάνει λόγο για την κρίση του θεσμού της οικογένειας και την επίπτωσή της στη ζωή των εφήβων. Τέλος, τίθεται το θέμα της τήρησης ημερολογίου από τους νέους στην εφηβική ηλικία.

Χαρακτηρισμός πρωταγωνιστών/ ηρώων

Ελένη: Η ηρωίδα είναι έφηβη και παιδί χωρισμένων γονιών, στοιχεία που μαρτυρούνται και από την εμφάνισή της και από τη συμπεριφορά της. Ως προς την εξωτερική της εμφάνιση, έχει κάποια περιττά κιλά και φοράει σιδεράκια. Παρουσιάζεται γκρινιάρα, ιδιότροπη, αντιδραστική, βαριεστημένη, εσωστρεφής, αποτραβηγμένη από τα πράγματα και τους ανθρώπους , εγκλωβισμένη σε μια κατάσταση αδράνειας, αναφέροντας πράγματα που θέλει να κάνει αλλά για κάποιο λόγο δεν τα πραγματοποιεί. Γενικά σκιαγραφείται η συμπεριφορά μιας εφήβου βαθιά προβληματισμένης. Οι προβληματισμοί της οφείλονται σε δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος είναι η κρίσιμη ηλικιακή περίοδος που διανύει και ο δεύτερος ο χωρισμός των γονιών της, ο οποίος μοιάζει να την έχει πληγώσει συναισθηματικά και να την έχει οδηγήσει σε απαισιόδοξη στάση απέναντι στα πράγματα και τους ανθρώπους. Τους προβληματισμούς της τους εκφράζει γραπτά στο ημερολόγιό της, συνήθεια εφηβική κατά το πλείστον, που μαρτυρά ρομαντική διάθεση και άρα έναν ευαίσθητο συναισθηματικό κόσμο.

Αγγελική: Είναι κι αυτή έφηβη και παιδί χωρισμένων γονιών, όπως και η Ελένη, αλλά τα δύο αυτά στοιχεία δεν έχουν επηρεάσει αρνητικά ούτε την εμφάνιση, ούτε το χαρακτήρα της, ο οποίος παρουσιάζεται ιδιαίτερα θετικός στο απόσπασμα. Η συμπεριφορά της παρουσιάζεται γεμάτη πλεονεκτήματα: ευθυμία, ζωντάνια, πνευματική ανησυχία, δημιουργικότητα, ενεργητικότητα, ευρηματικότητα, οργανωτικότητα, φαντασία, αγάπη για τη μουσική, αγάπη για τα ζώα, κοινωνικότητα, προσαρμοστικότητα, αισιοδοξία, εξυπνάδα. Τα χαρακτηριστικά αυτά γοητεύουν την Ελένη και τη βοηθούν να «ανοιχτεί» και να αποκτήσει και αυτή μια πιο αισιόδοξη άποψη για τη ζωή.

Τα υπόλοιπα πρόσωπα που παρουσιάζονται στο κείμενο είναι η μητέρα της Ελένης, ο πατριός της, ο Λάμπρος, και ο πατέρας της Ελένης. Τα πρόσωπα αυτά δεν είναι πρωταγωνιστές, μολονότι αποτελούν τους κύριους υπαίτιους για τη νέα κατάσταση που αντιμετωπίζουν και η Ελένη και η Αγγελική. Η αναφορά σε αυτούς βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα τα δύο κορίτσια. Ειδικά η μητέρα και ο πατριός της Ελένης και πατέρας της Αγγελικής είναι απλοί παρατηρητές της νέας σχέσης που θα αναπτυχθεί μεταξύ των δύο κοριτσιών, γεμάτοι αγωνία για το αποτέλεσμα. Και είναι απλοί παρατηρητές γιατί στην πραγματικότητα δεν μπορούν να παρέμβουν και να ρυθμίσουν τη σχέση μεταξύ των δύο κοριτσιών, που καλούνται ξαφνικά να αποκτήσουν αδελφική σχέση. Το αν η σχέση θα είναι αρμονική ή όχι δεν εξαρτάται από αυτούς, αλλά από τη «χημεία» μεταξύ των δύο κοριτσιών. Άλλα πρόσωπα που αναφέρονται είναι η κυρία Μερόπη, ο θείος Απόστολος, ο Άλκης και ο περιπτεράς, που βοηθούν στη σκιαγράφηση των κύριων προσώπων του κειμένου.

- ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΡΩΝΟΥΝ; ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ; 

- ΠΟΙΟΣ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ; ΠΟΙΟ ΕΙΔΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ; 

1. Τα χαρακτηριστικά του ημερολογίου ως γραμματειακού είδους
2. Με ποιο από τα δυο κορίτσια έχετε περισσότερα κοινά – με ποια νιώθετε ότι
ταυτίζεστε περισσότερο;
3. Έχετε δοκιμάσει ποτέ να κρατήσετε κι εσείς ημερολόγιο; Ποια γεγονότα του
προσωπικού σας βίου καταγράφετε κυρίως;
Διαθεματική - Ομαδοσυνεργατική εργασία
Σύγκριση δύο βιβλίων: Η εποχή των υακίνθων, Τούλα Τίγκα – Το ημερολόγιό μου,
Άννα Φρανκ
1η Ομάδα: φιλικοί δεσμοί και σχέσεις με άλλα πρόσωπα (συγγενικά ή του ευρύτερου
κοινωνικού περιβάλλοντος).
2ηομάδα : πρώτα ερωτικά σκιρτήματα
3η ομάδα : όνειρα και σχέδια για το μέλλον
4ηομάδα : θέματα κοινά και για τα δύο έργα αλλά και θέματα που απασχολούν τη μια
συγγραφέα και όχι την άλλη.

http://alexgger.blogspot.com/2013/06/blog-post_7.html

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Είναι ένα κειμενικό είδος στο οποίο ένα άτομο καταγράφει τα πιο σημαντικά γεγονότα της προσωπικής του ζωής καθώς και της δημόσιας ζωής της εποχής του. Είναι κείμενο με προσωπικό χαρακτήρα και δε γράφεται για να δημοσιευτεί ή για να διαβαστεί από άλλους εκτός από τον ίδιο τον συγγραφέα.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ

• Ακριβής προσδιορισμός του χρόνου και του τόπου με την καταγραφή της ημερομηνίας  στην αρχή  της σελίδας πάνω δεξιά.         Π.χ   Δευτέρα    25 Ιανουαρίου 2015.

• Χρησιμοποίηση της φράσης «αγαπημένο μου ημερολόγιο» από κάτω και  αριστερά .

• Αυστηρά χρονολογική παράθεση των γεγονότων που επιλέγει ο δημιουργός του να καταγράψει.

• Χρήση συνήθως πρώτου ενικού προσώπου. Υπάρχει περίπτωση το ημερολόγιο να απευθύνεται  σε   κάποιο τρίτο, συνήθως φανταστικό πρόσωπο, οπότε χρησιμοποιείται το δεύτερο ενικό πρόσωπο.

• Λόγος αυθόρμητος, απλός , καθημερινός .

• Ύφος  απλό, προσωπικό.

• Αν προορίζεται για δημοσίευση, τότε το ύφος είναι  πιο φροντισμένο.
• 

Απόσπασμα από το βιβλίο της  Zωρζ Σαρή » Το ψέμα»

19 Oκτωβρίου, στο δωματιάκι μου.

Oι μέρες πέρασαν χωρίς να γράψω ούτε μια λέξη. Kι όμως, Xριστινάκι, εσύ το ξέρεις καλά πόσα πολλά θα ‘χα να σου πω. H μητέρα κοιμάται. Όταν βραδιάζει, είναι πάντα κουρασμένη. […]

Άρχισα γερμανικά σ’ ένα φροντιστήριο της πλατείας Kάνιγγος. Παίρνω το λεωφορείο που σταματάει μπροστά στο σπίτι μας και κατεβαίνω στο τέρμα. Tρεις φορές την εβδομάδα. Έχω πολλή μελέτη.

H μαμά δεν έφερε αντίρρηση για τα γερμανικά. Ξέρω όμως πως πολύ στενοχωρέθηκε. Aχ, θα ήθελα να μη μου περίσσευε καιρός ούτε για να πάρω ανάσα. Δε θέλω να σκέφτομαι. Προσπαθώ να σβήσω απ’ το μυαλό μου τον πατέρα, το θυρωρείο. Kι όμως, η κάθε λεπτομέρεια της ζωής μου μπήγεται στη σκέψη μου σαν τη βελόνα της μαμάς στο ρούχο της πελάτισσας.