Μάθημα : Αρχαία Ιστορία Α΄ Γυμνασίου
Κωδικός : 1901227283
-
Θεματικές Ενότητες
-
Κυκλαδικός Πολιτισμός
-
Μινωικός Πολιτισμός
-
Μυκηναϊκός πολιτισμός
-
Οι μεταβατικοί χρόνοι
-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄: ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.Χ.) 1. Αποικιακή εξάπλωση
-
2. Η πόλη-κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
-
3. Η Σπάρτη
-
4. Αθήνα: Από τη Βασιλεία στην Αριστοκρατία
-
5. Αθήνα: πορεία προς τη Δημοκρατία
-
6. Οι Πανελλήνιοι Δεσμοί
-
7. ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: Δύο κόσμοι συγκρούονται
-
8. Η οριστική απομάκρυνση της περσικής επίθεσης
-
9. Τα Γράμματα 10. Η Τέχνη
-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄: Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431 π.Χ.) 1. Η Συμμαχία της Δήλου - Η Συμμαχία όργανο της Αθηναϊκής Ηγεμονίας.
-
2. Το δημοκρατικό πολίτευμα σταθεροποιείται - Ο Περικλής και το δημοκρατικό πολίτευμα
-
3. Η λειτουργία του πολιτεύματος. Οι Λειτουργίες
-
4. Η σύγκρουση της κοινωνίας - Η καθημερινή ζωή
-
5. Η διαδικασία της μόρφωσης - Ο Αθηναίος και η εργασία - Η Αθήνα γιορτάζει
-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄: ΗΓΕΜΟΝΙΚΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΜΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ (431-362 π.Χ.) 1. Τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου - Ο Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.)
-
2. Η εκστρατεία στη Σικελία(415-413 π.Χ.) - Ο Δεκελεικός πόλεμος (413-404 π.Χ.)
-
3. Η Ηγεμονία της Σπάρτης: Μια κυριαρχία σε αμφισβήτηση
-
4. Η κυριαρχία της Θήβας στην Ελλάδα
-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄: Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. Το κράτος της Μακεδονίας
-
2. Το κράτος της Μακεδονίας επεκτείνεται
-
3. Αλέξανδρος. Η κατάκτηση της Ανατολής
-
4. Το έργο του Αλέξανδρου
-
Κυκλαδικός Πολιτισμός
Μυκηναϊκός πολιτισμός

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Χρονικά όρια – βασικές πληροφορίες
|
Πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός |
Μυκηναϊκός πολιτισμός |
|
Περιοχή ανάπτυξης |
Ηπειρωτική Ελλάδα |
|
Χρονολογία ανάπτυξης |
Εποχή Χαλκού (1660-1100 π.Χ.) |
|
Πού οφείλει την ονομασία του |
Μυκήνες, το σημαντικότερο κέντρο της εποχής. |
|
Από πού γνωρίζουμε για τον μυκηναϊκό πολιτισμό |
Από τις ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν |
|
Ποια η αρχή του μυκηναϊκού πολιτισμού |
Οι βασιλικοί τάφοι που ανέσκαψε στην ακρόπολη των Μυκηνών ο Σλήμαν |
|
Πρώτα ανακτορικά συγκροτήματα |
Χτίζονται γύρω στο 1400 π. Χ και διαρκούν δύο αιώνες έως το 1200π.Χ (Περίοδος ανακτορικής φάσης) |
|
Περιγραφή ανακτόρων |
· Χτισμένα στην κορυφή οχυρωμένων ακροπόλεων · Πολυδύναμα, διοικητικά κέντρα των διάφορων επικρατειών · Κέντρο: η Πελοπόννησος και ιδιαίτερα η Αργολίδα |
|
Από πού επηρεάστηκε ο μυκηναϊκός πολιτισμός |
Επηρεάστηκε από τον μινωικό πολιτισμό, χωρίς όμως οι Μυκηναίοι να χάσουν την προσωπική τους ταυτότητα. Δανείστηκαν: · Τεχνολογικά επιτεύγματα · Μορφές τέχνης · Ιδέα της γραφής |
|
Ποια η πρωτοτυπία των Μυκηναίων; |
Η μνημειακή αρχιτεκτονική όπως οι θολωτοί τάφοι και οι κυκλώπειες οχυρώσεις των ακροπόλεων. |
|
Πού στηρίζεται η οικονομία; |
· Γεωργία |
|
· Κτηνοτροφία · Βιοτεχνία (μεταλλοτεχνία, ελεφαντουργία, λιθοτεχνία ) · Ναυτιλία · Εμπόριο Ιδιαίτερα τον 15ο αιώνα όπου οι Μυκηναίοι κατέλαβαν την Κνωσό, δεσπόζουν στη θάλασσα και εξαπλώνονται στη Μεσόγειο. |
|
|
Ποια στοιχεία ενώνουν τα ελληνικά φύλα |
· Κοινή γλώσσα · Κοινή θρησκεία, μεταθανάτιες δοξασίες, έθιμα · Ομοιομορφία στην κοινωνικοπολιτική οργάνωση και στους θεσμούς |
|
Πυραμοειδής ιεράρχηση της μυκηναϊκής κοινωνίας |
· Ο άναξ κατοικούσε μαζί με την οικογένεια του στο ανάκτορο. Οι αυλικοί και το ιερατείο έμεναν κι αυτοί στο ανάκτορο · Οι δήμοι ήταν γεωργοί, κτηνοτρόφοι, εξειδικευμένοι τεχνίτες , έμεναν στα γύρω χωριά
|
|
Γραμμική Β |
· Στην Κνωσό ανακαλύφθηκαν πήλινες επιγραφές σε ελληνική γλώσσα. · Αποκρυπτογράφηση από Μάικλ Βέντρις και Τζόν Τσάντγουικ. · Η γραφή των πινακίδων είναι συλλαβική, δηλαδή κάθε σύμβολο αποδίδει μία συλλαβή. |
|
Δύο αντίθετες απόψεις για την προέλευση της Γραμμικής Β |
· Γεννήθηκε στην Ηπειρωτική Ελλάδα και μεταφέρθηκε στην Κρήτη ή · Προήλθε από την Γραμμική Α στην Κρήτη και αργότερα πέρασε στην Ελλάδα. |
|
Περιεχόμενο Γραμμικής Β |
· Εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητες · Διοικητική οργάνωση · Θρησκευτική ζωή · Η γνώση της γραφής ήταν προνόμιο μιας ομάδας εξειδικευμένων γραφέων που εργάζονταν στα γραφεία των ανακτορικών κέντρων. |
|
Πού εξαπλώνονται οι Μυκηναίοι |
· Στο Αιγαίο και στα Μικρασιατικά παράλια, όπου ιδρύουν αποικίες (Κύπρος) και εμπορικούς σταθμούς · Εγγύς Ανατολή · Νότια Ιταλία · Σικελία · Ισπανία · Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη · Επαφές με Χετταίους |
|
Κατάρρευση και παρακμή Μυκηναϊκού Πολιτισμού (1200 π. Χ) |
Αίτια παρακμής 1. Κάθοδος των Δωριέων 2. Εσωτερικές ταραχές και συγκρούσεις. 3. Καταστροφές των παράκτιων περιοχών της Εγγύς Ανατολής από τις επιθέσεις των «λαών της θάλασσας» (τερμάτισαν τις εμπορικές επαφές των Μυκηναίων και κλονίζεται η οικονομία των ανακτόρων -οικονομική κρίση). |
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2: Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ - (ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)
Ο μυκηναϊκός πολιτισμός (1600 - 1100 π.Χ.) :
Είναι ο πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός, που αναπτύχθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Επηρεάστηκε από το μινωικό πολιτισμό, αλλά είχε το δικό του χαρακτήρα.
Αρχικά βρέθηκαν πλούσιοι βασιλικοί τάφοι από τον Ερρίκο Σλήμαν και μετέπειτα ανάκτορα σε διάφορες περιοχές : Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλος κ.τ.λ.
Οικονομία της μυκηναϊκής εποχής :
Ασχολούνταν με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη βιοτεχνία
Οι Μυκηναίοι ήταν σπουδαίοι έμποροι και ναυτικοί και κυριαρχούσαν στη Μεσόγειο θάλασσα
Στοιχεία που ένωναν τους Μυκηναίους :
Η γραφή τους (Γραμμική Β’), η ίδια θρησκεία και η οργάνωση στην κοινωνία και την πολιτική
Πώς ήταν χωρισμένη η κοινωνία (Κοινωνική πυραμίδα) :1. Άναξ (βασιλιάς)
2. Αυλικοί και αξιωματούχοι
3. Ιερατείο
4. Δήμοι (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, τεχνίτες)
5. Δούλοι
Η Γραμμική γραφή Β’ : Αποκρυπτογραφήθηκε από τους Βέντρις και Τσάντγουικ
Είναι γραμμένη πάνω σε πήλινες πινακίδες.
Είναι γραφή ελληνική και συλλαβική, τη χρησιμοποιούσαν λίγοι γραφείς στα ανάκτορα.
Μας δίνει πληροφορίες κυρίως για το εμπόριο των Μυκηναίων.
Ακμή των Μυκηναίων (το ανώτερο σημείο της ανάπτυξής τους) :
το 1450 καταλαμβάνουν την Κρήτη, κυριαρχούν στις θάλασσες, φτάνουν μέχρι την Ισπανία και την Εγγύς Ανατολή
Παρακμή (εξασθένιση) των Μυκηναίων:
το 1200 πολλοί οικισμοί και ανάκτορα καταστρέφονται και χάνεται η Γραμμική Β’.
Γιατί καταστράφηκε ο μυκηναϊκός πολιτισμός;
Νέα ελληνικά φύλα, οι Δωριείς εμφανίζονται (Κάθοδος των Δωριέων)
Εσωτερικές ταραχές και αναστάτωση στη Μεσόγειο από επιθέσεις άλλων λαών είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του μυκηναϊκού εμπορίου και την πρόκληση οικονομικής κρίσης.
Μπορείτε να βρείτε αναλυτικά στοιχεία για το μάθημα και εδώ από την σελίδα του ελληνικού πολιτισμού:
ένα κουίζ για τον Μυκηναϊκό πολιτισμό:
. ΜYΚΗΝΑΪΚΗ ΘΡΗΣΚΕIΑ ΚΑI ΤΕΧΝΗ
https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/istoria/a-02-06.htm