Μάθημα : Ιστορία Κατεύθυνσης Γ' Λυκείου

Πολλές δεκαετίες μετά την Ανεξαρτησία της η Ελλάδα έμοιαζε περισσότερο με την Ανατολή παρά με τη Δύση, παρότι η τελευταία αποτελούσε το σημείο αναφοράς.
Αίτια: Απουσίαζαν τα ισχυρά κέντρα ανάπτυξης, οι «ατμομηχανές» της οικονομικής & τεχνικής προόδου, επειδή έλειπαν όλα τα προαπαιτούμενα για τη δημιουργία τους: σημαντικές πρώτες ύλες, πλεονάζον ειδικευμένο ή φθηνό εργατικό δυναμικό, συσσωρευμένο δημόσιο και ιδιωτικό κεφάλαιο, αξιόλογη εσωτερική αγορά.
§2.
Επιπλέον, η χώρα ανταγωνιζόταν τον εαυτό της. Έξω από τα ελληνικά σύνορα υπήρχαν ισχυρά κέντρα ελληνισμού (πνευματικά, οικονομικά, παραγωγικά). Η ελληνική παρουσία δέσποζε από την Ουκρανία ως το Σουδάν, από τον Δούναβη ως τον Καύκασο και από τη Σμύρνη ως την Κιλικία.
Αντιμετώπιση της Ελλάδας από τον ελληνισμό της διασποράς
Για τον ελληνισμό της διασποράς το μικρό και ενδεές ελληνικό βασίλειο αποτελούσε μια κακή ανάμνηση, έναν φτωχό και ανεπρόκοπο συγγενή.
Η αντίληψή τους μεταβλήθηκε στο τέλος του 19ου αι., όταν δυσκόλεψαν οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες στις χώρες όπου δραστηριοποιούνταν ↔ Η Ελλάδα αποτέλεσε ασφαλές καταφύγιο και πεδίο ανάπτυξης οικονομικών δραστηριοτήτων.
§3.
Αντίκτυπος των επιτυχιών του ελληνισμού της διασποράς στην Ελλάδα
Η πρόοδος του εκτός συνόρων ελληνισμού ταλάνιζε το μικρό βασίλειο.
Αίτια: Η αίσθηση ότι το υπάρχον κράτος ήταν η βάση για κάτι μεγαλύτερο ↔ Η γέννηση της «Μεγάλης Ιδέας», που δημιουργούσε προσδοκίες για την εκπλήρωση του εθνικού οράματος, προϋπέθετε σημαντική διεύρυνση των συνόρων.
Η επικράτηση αυτής της ιδεολογίας είχε επιπτώσεις στον πολιτικό και οικονομικό χώρο (καθώς υπήρχαν ανοικτές πληγές, π.χ. στην Κρήτη και τη Μακεδονία). Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν εστίαζαν τις προσπάθειές τους στην επίλυση των εσωτερικών ζητημάτων (οικονομική ανόρθωση & γεφύρωση του χάσματος με τη Δύση). Η σύνδεση των ζητημάτων αυτών με το εθνικό όραμα αύξανε το κόστος των προσπαθειών και καθιστούσε συχνά τις οικονομικές πρωτοβουλίες έρμαια των εθνικών κρίσεων.