Μάθημα : ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Β΄

Γλωσσάρι 194 γεωγραφικών όρων. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι η επεξήγηση όρων που περιέχονται στα βιβλία Γεωγραφίας και Γεωλογίας για μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου. Οι όροι είναι ταξινομημένοι αλφαβητικά. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να επιλέξουν τον γεωγραφικό όρο που τους ενδιαφέρει και να δουν τον ορισμό του, καθώς και σχετική εικόνα (φωτογραφία).

Πολυδιάστατος χάρτης παρουσίασης και διάδρασης, με πληροφορίες για περισσότερους από είκοσι γεωγραφικούς όρους του ελληνικού αναγλύφου. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να γνωρίσουν καλύτερα οι μαθητές τον οριζόντιο και κατακόρυφο διαμελισμό της Ελλάδας και να εξοικειωθούν με πλήθος γεωγραφικών όρων (ποταμός, οροσειρά, βουνό, πεδιάδα, λίμνη, χερσόνησος, ακρωτήριο, νησί, κόλπος, πορθμός, όρμος, ισθμός, διώρυγα, νησιωτικό σύμπλεγμα, πέλαγος, σκόπελος, ηφαίστειο, φαράγγι, οροπέδιο). Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εξερευνήσουν τον χάρτη της Ελλάδας και να προβάλουν για κάθε γεωγραφικό όρο έναν σύντομο ορισμό, καθώς και έναν τρισδιάστατο χάρτη με μορφή εικονικής πτήσης - βίντεο.

Εκπαιδευτικό παιχνίδι εντοπισμού διαφορών. Σκοπός του μαθησιακού αντικειμένου είναι να συγκρίνουν οι μαθητές τους δύο χάρτες και να εντοπίσουν τις δέκα χαρακτηριστικές περιοχές που λείπουν από τον γεωμορφολογικό χάρτη της Ευρώπης. Απώτερος στόχος του παιχνιδιού είναι η εμπέδωση γνώσεων σχετικά με τη γεωγραφία της συγκεκριμένης ηπείρου.

Εκπαιδευτικό παιχνίδι εντοπισμού διαφορών. Σκοπός του μαθησιακού αντικειμένου είναι να συγκρίνουν οι μαθητές τους δύο χάρτες και να εντοπίσουν τις δέκα χαρακτηριστικές περιοχές που λείπουν από τον γεωμορφολογικό χάρτη της Ελλάδας. Απώτερος στόχος του παιχνιδιού είναι η εμπέδωση γνώσεων σχετικά με τη γεωγραφία της χώρας.

Ιστοσελίδα με υλικό για την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα από τους προτεινόμενους συνδέσμους, οι μαθητές και οι μαθήτριες μπορούν να διαβάσουν κείμενα και να παρακολουθήσουν βίντεο για ποικίλες όψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ιστορία, γεωγραφία, ταυτότητα, γλώσσες, προβλήματα.

Ένας από τους παλαιότερους σιδηροδρομικούς σταθμούς στην Ευρώπη που εξακολουθεί να λειτουργεί, βρίσκεται στο Braine-le-Comte, μια μικρή βελγική πόλη 40 χιλιόμετρα νότια-δυτικά των Βρυξελλών. Από φέτος, θα φιλοξενεί ένα από τα πιο ενεργειακά αποδοτικά κτίρια στη χώρα! Όταν η παλιά τεχνολογία συναντά τη σύγχρονη, οι δύο μηχανικοί που είναι επιφορτισμένοι με το έργο, μας αφηγούνται τα πάντα για αυτή την ιστορία επιστροφής από το μέλλον.

Στο παρελθόν θερμές πηγές έχουν χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο ως θερμά λουτρά. Χρησιμοποιούνται για οικιακή χρήση και αγροτικές εφαρμογές με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας . Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές περιοχές με θερμές πηγές και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή γεωθερμικής ενέργειας.

Παρουσίαση σχετικά με τη γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να προβάλει τη σταδιακή γεωμορφολογική εξέλιξη του ελλαδικού χώρου, ξεκινώντας από τη μορφή που είχε πριν από 30 εκατομμύρια χρόνια και καταλήγοντας στη σημερινή του διαμόρφωση. Η παρουσίαση περιλαμβάνει κειμενικές πληροφορίες για τις αλλαγές που συνέβαιναν σε κάθε γεωλογική περίοδο, καθώς και χάρτες που παρουσιάζουν τις αλλαγές αυτές. Περιλαμβάνονται, επίσης, χάρτες που αποδίδουν το ελληνικό τόξο.

Χάρτης με τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να γνωρίσουν καλύτερα οι μαθητές τη γεωγραφική και διοικητική διαίρεση της χώρας. Στον χάρτη σημειώνονται με διαφορετικά χρώματα τα επιμέρους γεωγραφικά διαμερίσματα. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να μελετήσουν την έκταση κάθε διαμερίσματος, εξερευνώντας τον χάρτη ή επιλέγοντας το διαμέρισμα από τη συνοδευτική λίστα.

Ανοιχτή δραστηριότητα σχετικά με τον γεωλογικό χρόνο και τις υποδιαιρέσεις του, καθώς και τη διαδικασία των ορογενέσεων στην Ευρώπη. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι ο εμπλουτισμός των γνώσεων των μαθητών σχετικά με τους γεωλογικούς αιώνες και τις γεωλογικές ορογενετικές διαδικασίες. Το μαθησιακό αντικείμενο περιλαμβάνει εισαγωγικό κείμενο και γραφική παράσταση με θέμα τον γεωλογικό χρόνο και τις υποδιαιρέσεις του σε αιώνες, περιόδους και εποχές, καθώς επίσης κυκλόγραμμα χρονικής διάρκειας των γεωλογικών αιώνων και χάρτη ορογενέσεων στην Ευρώπη.

Παρουσίαση για τα απολιθώματα και τον σχηματισμό τους. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να πάρουν οι μαθητές πληροφορίες και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τα απολιθώματα. Πιο αναλυτικά, μέσω της παρουσίασης, δίνεται ο ορισμός των απολιθωμάτων και υπογραμμίζεται η σημασία εύρεσής τους. Ακόμη, περιγράφονται ο τρόπος απολίθωσης ενός οργανισμού και η διαδικασία σχηματισμού ενός απολιθώματος, αναφέρονται οι ιδανικές συνθήκες για τη διατήρηση των απολιθωμάτων και δίνονται στοιχεία που αφορούν στον χρωματισμό τους.

Τρεις μαθητές από το Μουσικό Σχολείο Ξάνθης μας παρουσιάζουν το εσωτερικό της Γης, την κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών και τη δημιουργία των ηφαιστείων.

Παρουσίαση με δυναμικές οπτικές αναπαραστάσεις της Γης και ηχητικές πληροφορίες, σχετικά με τη γέννηση των ηπείρων. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να κατανοήσουν οι μαθητές πώς σχηματίστηκαν οι ήπειροι και οι ωκεανοί. Μέσω των οπτικών αναπαραστάσεων, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να παρατηρήσουν τη διαφορετική μορφή της υδρογείου πριν από 500 εκατομμύρια χρόνια, μέχρι και την τελική διαμόρφωση των ηπείρων πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια.

Παγκόσμιος πολιτικός χάρτης με δυνατότητα υπολογισμού και εμφάνισης γεωγραφικών συντεταγμένων. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι η εξερεύνηση του παγκόσμιου χάρτη και ο εντοπισμός της θέσης ενός σημείου πάνω σε αυτόν. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να επιλέξουν ένα ή περισσότερα σημεία επάνω στον χάρτη και να εμφανίσουν σε λίστα τις γεωγραφικές συντεταγμένες του τόπου ή των τόπων που επέλεξαν.

Κουίζ δέκα ερωτήσεων (πολλαπλών επιλογών), σχετικά με την απόλυτη, τη σχετική και τη γεωγραφική θέση ενός τοπωνυμίου. Στόχος της άσκησης είναι να δοκιμάσουν οι μαθητές τις γνώσεις τους, απαντώντας στις ερωτήσεις.

Το video clip αναφέρεται στο σημαντικό ρόλο που έχουν τα ηφαίστεια για τη ζωή στον πλανήτη. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν τις ηπείρους και τους ωκεανούς εξασφαλίζοντας την ποικιλότητα των οικοσυστημάτων, τροφοδότησαν τον άνθρωπο με πολύ χρήσιμα πετρώματα όπως γρανίτη, οψιανό (το φυσικό γυαλί), πολύτιμα μέταλλα όπως χρυσό, ασήμι, ηφαιστειακή στάχτη που σε πρόσμιξη με ασβέστη αποτελεί ένα είδος τσιμέντου, παρέχουν τη γεωθερμική ενέργεια που είναι μια ανανεώσιμη, εναλλακτική πηγή ενέργειας, άφθονη στη χώρα μας.

Χάρτης με τις διοικητικές περιφέρειες της Ελλάδας και τις έδρες τους. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι το να γνωρίσουν καλύτερα οι μαθητές τη διοικητική διαίρεση της χώρας. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εξερευνήσουν τον χάρτη και να εμφανίσουν το όνομα κάθε διοικητικής περιφέρειας και της έδρας της. Εναλλακτικά, μπορεί να αξιοποιηθεί η συνοδευτική λίστα, προκειμένου να επιλεγεί κάθε περιφέρεια και να μεταφερθούν οι χρήστες στην αντίστοιχη περιοχή του χάρτη. Έπειτα, για λόγους εμπέδωσης, προτείνεται να καταγραφούν οι διοικητικές περιφέρειες της Ελλάδας.

Άσκηση για τη σχετική και την απόλυτη θέση τοποθεσιών επάνω στον χάρτη της Αλεξανδρούπολης. Στόχος της άσκησης είναι η εξάσκηση των μαθητών στον προσανατολισμό, συζητώντας για τη σχετική και την απόλυτη θέση του Δημοτικού Θεάτρου της πόλης. Πιο συγκεκριμένα, δίνεται ένας αστικός χάρτης της Αλεξανδρούπολης, επάνω στον οποίο σημειώνονται επιμέρους κτήρια και άλλα σημεία ενδιαφέροντος. Εκτός από τον προσδιορισμό της σχετικής και της απόλυτης θέσης του Δημοτικού Θεάτρου της πόλης, προτείνεται ανοιχτή δραστηριότητα, με στόχο την εξάσκηση των μαθητών στο να χαράσσουν διαδρομές και να δίνουν σχετικές οδηγίες στους συμμαθητές τους.

Κουίζ δέκα ερωτήσεων (εντοπισμού στον χάρτη, πολλαπλών επιλογών, σειροθέτησης, σωστού - λάθους), σχετικά με την Ευρώπη και τη θέση της στον κόσμο. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να δοκιμάσουν οι μαθητές τις γνώσεις τους, ανατρέχοντας στα όσα έχουν μάθει σχετικά με το μέγεθος της Ευρώπης, τη σχέση της με τις άλλες ηπείρους και τη θέση της στον χάρτη.

Κουίζ τεσσάρων ερωτήσεων (πολλαπλών επιλογών), σχετικά με την απόλυτη και τη σχετική θέση ενός σπιτιού. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να μελετήσουν οι μαθητές δύο αγγελίες για αγορά κατοικίας και, στη συνέχεια, να διακρίνουν το είδος των πληροφοριών που δίνει η καθεμία (απόλυτη και σχετική θέση). Απώτερος στόχος είναι να τονιστεί η αξία των πληροφοριών που αναφέρονται στη σχετική θέση ενός τόπου.

Χάρτης με εργαλεία πολλαπλής μέτρησης αποστάσεων και υψομέτρων. Στόχοι του μαθησιακού αντικειμένου είναι να εξερευνήσουν οι μαθητές τον χάρτη της Ελλάδας, να μετρήσουν αποστάσεις και υψόμετρα και να δημιουργήσουν διαδρομές με διακριτά σημεία στο ανάγλυφο της χώρας. Πιο αναλυτικά, προσφέρεται η δυνατότητα στους χρήστες να δημιουργήσουν μια κατ’ επιλογή σειρά από διακριτά σημεία (με κλικ επάνω σε οποιαδήποτε σημεία του χάρτη) και να απεικονιστούν τα σημεία αυτά ως κάθετες τομές του επίπεδου ανάγλυφου χάρτη, με μορφή διαγράμματος. Στο γράφημα εμφανίζονται τα υψόμετρα (m) των σημείων, σε σχέση με την αθροιστική τους απόσταση (km) από το πρώτο σημείο. Επιλέγοντας ένα από τα σημεία του χάρτη, προβάλλεται το γεωγραφικό μήκος και πλάτος του, καθώς και το αντίστοιχο σημείο στο γράφημα, ως συντεταγμένη της απόστασης από το πρώτο σημείο και του υψομέτρου του. Αντιστρόφως, επιλέγοντας ένα σημείο του γραφήματος, προβάλλονται οι σχετικές πληροφορίες στον χάρτη. Υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα υπολογισμού ενός μόνο υψομέτρου ή και της χιλιομετρικής απόστασης μεταξύ δύο σημείων. Αφετηρία της εξερεύνησης αποτελεί ο χάρτης της Ελλάδας, ενώ υπάρχει η δυνατότητα κύλισης του χάρτη σε οποιοδήποτε σημείο της Γης. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα αντιγραφής σε πρόχειρο όλων των αριθμητικών δεδομένων του γραφήματος (σε μορφή csv για επικόλληση σε λογιστικό φύλλο).

Χάρτης με εργαλεία πολλαπλής μέτρησης αποστάσεων και υψομέτρων. Στόχοι του μαθησιακού αντικειμένου είναι να εξερευνήσουν οι μαθητές τον χάρτη της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου, να μετρήσουν αποστάσεις και υψόμετρα και να δημιουργήσουν διαδρομές με διακριτά σημεία στα ανάγλυφα των περιοχών. Πιο αναλυτικά, προσφέρεται η δυνατότητα στους χρήστες να δημιουργήσουν μια κατ’ επιλογή σειρά από διακριτά σημεία (με κλικ επάνω σε οποιαδήποτε σημεία του χάρτη) και να απεικονιστούν τα σημεία αυτά ως κάθετες τομές του επίπεδου ανάγλυφου χάρτη, με μορφή διαγράμματος. Στο γράφημα εμφανίζονται τα υψόμετρα (m) των σημείων, σε σχέση με την αθροιστική τους απόσταση (km) από το πρώτο σημείο. Επιλέγοντας ένα από τα σημεία του χάρτη, προβάλλεται το γεωγραφικό μήκος και πλάτος του, καθώς και το αντίστοιχο σημείο στο γράφημα, ως συντεταγμένη της απόστασης από το πρώτο σημείο και του υψομέτρου του. Αντιστρόφως, επιλέγοντας ένα σημείο του γραφήματος, προβάλλονται οι σχετικές πληροφορίες στον χάρτη. Υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα υπολογισμού ενός μόνο υψομέτρου ή και της χιλιομετρικής απόστασης μεταξύ δύο σημείων. Αφετηρία της εξερεύνησης αποτελεί ο χάρτης της Ευρώπης, ενώ υπάρχει η δυνατότητα κύλισης του χάρτη σε οποιοδήποτε σημείο της Γης. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα αντιγραφής σε πρόχειρο όλων των αριθμητικών δεδομένων του γραφήματος (σε μορφή csv για επικόλληση σε λογιστικό φύλλο).

Δυναμική οπτική αναπαράσταση με ηχητικές πληροφορίες και ερωτήματα, σχετικά με την αιτία σχηματισμού των ηφαιστείων στο Νότιο Αιγαίο. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να κατανοήσουν οι μαθητές ότι το ελληνικό ηφαιστειακό τόξο συνδέεται άμεσα με τη σύγκλιση των λιθοσφαιρικών πλακών. Συγκεκριμένα, το μαθησιακό αντικείμενο παρουσιάζει τη σύγκλιση της αφρικανικής και της ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας, τόσο μέσω αφήγησης όσο και με σχηματική αναπαράσταση.

Χάρτης με τις βιομηχανικές περιοχές της Ευρώπης. Προτείνονται δραστηριότητες, με στόχο την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη γεωγραφική θέση των κυριότερων βιομηχανικών περιοχών, τα είδη των ορυκτών πόρων και τη συμβολή των ορυχείων άνθρακα στη βιομηχανική ανάπτυξη. Το μαθησιακό αντικείμενο περιλαμβάνει τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης, στον οποίο σημειώνεται τόσο η θέση των σημαντικότερων κοιτασμάτων ορυκτού πλούτου όσο και οι μεγαλύτερες βιομηχανικές περιοχές.

Ανοιχτή δραστηριότητα, σχετικά με τα όρια της Ευρώπης. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι να σχεδιάσουν οι μαθητές το περίγραμμα της ηπείρου και να καταλήξουν σε συμπεράσματα για το σχήμα της. Πιο αναλυτικά, δίνεται ο γεωμορφολογικός χάρτης της Ευρώπης, καθώς και μια αντίστοιχη δορυφορική απεικόνιση. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να εμφανίσουν στον χάρτη κάποια βοηθητικά σημεία και τις ονομασίες τους. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας το εργαλείο «μολύβι» και όλες τις δυνατότητες που αυτό προσφέρει, προτείνεται να σχεδιαστεί το περίγραμμα της Ευρώπης, καθώς και να προστεθούν περισσότερα γεωγραφικά δεδομένα με το εργαλείο κειμένου.

Χάρτης με τις μεγαλύτερες σε πληθυσμό πόλεις της Ευρώπης. Προτείνονται δραστηριότητες, με στόχο να γνωρίσουν οι μαθητές τις ευρωπαϊκές πόλεις (με πληθυσμό άνω του ενός και άνω των τριών εκατομμυρίων κατοίκων) και να συσχετίσουν τα πληθυσμιακά στοιχεία με τη γεωγραφική θέση κάθε πόλης. Πιο αναλυτικά, δίνεται ο χάρτης της Ευρώπης, στον οποίο κάθε χώρα σημειώνεται με διαφορετικό χρώμα. Ακόμη, στον ίδιο χάρτη σημειώνεται η ακριβής θέση των μεγαλύτερων σε πληθυσμό ευρωπαϊκών πόλεων. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εξερευνήσουν τόσο τον χάρτη όσο και τη λίστα των μεγάλων πόλεων της Ευρώπης, προκειμένου να καταλήξουν σε συμπεράσματα για τον πληθυσμό των σημαντικότερων ευρωπαϊκών αστικών κέντρων.

Παιδιά σας προτείνω να ακούσετε αυτό το υπέροχο τραγούδι με τον Louis Armstrong!

Αν έχετε χρόνο, θα ήθελα να μου "πείτε" και τη γνώμη σας.

Καλή απόλαυση!