Μάθημα : Δ2 Τάξη-Γεωγραφικά διαμερίσματα-Νομοί της Ελλάδας

Στη χώρα μας υπάρχουν μεγάλες περιοχές, οι οποίες έχουν ορισμένα ιδιαίτερα γεωγραφικά και ιστορικά στοιχεία. Η Πελοπόννησος ή Μοριάς, όπως είναι γνωστή από την ιστορία, είναι η περιοχή της πατρίδας μας που συνδέεται με την υπόλοιπη Ελλάδα με τον Ισθμό της Κορίνθου. Η Μακεδονία είναι η περιοχή, όπου έζησε ο Μέγας Αλέξανδρος. Τις περιοχές αυτές τις ονομάζουμε γεωγραφικά διαμερίσματα.

Για την καλύτερη οργάνωση της ζωής των Ελλήνων, το κράτος διαίρεσε τη χώρα μας σε περιφέρειες. H διαίρεση αυτή έxει γίvει μεßάση α) τα κοινά γεωμορφολογικά, κλιματικά και άλλα στοιχεία που επικρατούν σε συγκεκριμένες περιοχές και β) τις οικονομικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των περιοχών πραγματοποιούνται διάφορα έργα. Κάθε περιφέρεια έχει τη δική της διοίκηση με επικεφαλής τον περιφερειάρχη, ο οποίος είναι εκπρόσωπος της κυβέρνησης και σε συνεργασία με αυτήν συντονίζει τα μεγάλα έργα που γίνονται στην περιφέρειά του.

Πληθυσμός :147.530

Έκταση :4.242 km2

Πρωτεύουσα :Αλεξανδρούπολη

Γεωγραφικό Διαμέρισμα: Θράκη

Βουνά: Σάππα ,Επτάδενδρος, Καλλιθέα

Ποτάμια: 'Εβρος,Άρδας

Η Αλεξανδρούπολη είναι μία από τις πιο καινούριες πόλεις της Ελλάδας. Άρχισε να αναπτύσσεται με την δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής το 1870, που ένωνε την Θεσσαλονίκη με την Κωνσταντινούπολη και της έδωσε την δυνατότητα να γίνει εμπορικό κέντρο και να εξάγει τα προϊόντα του νομού. Επίσης η θέση της κοντά στη θάλασσα την ανέδειξε γρήγορα σε κομβικό λιμάνι της χώρας. Το 1920 που ενσωματώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα, ονομάστηκε Αλεξανδρούπολη προς τιμήν του βασιλιά Αλέξανδρου.

ΑΞΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΔΕΙ

ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΤΑΞΙΟΥ

Το Δέλτα του Έβρου είναι ένας σημαντικός υγρότοπος σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Είναι εδώ και πολλά χρόνια Προστατευόμενη Περιοχή, καθώςέχει πολύ μεγάλη αξία για την άγρια ζωή και τον άνθρωπο. Στο Δέλτα του Έβρου βρίσκουν καταφύγιο και τροφή χιλιάδες πουλιά όλες τις εποχές του χρόνου,ενώ αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πόρο για τηντοπική κοινωνία, αλλά και όλη την ανθρωπότητα, λόγωτης αξίας που έχει για την αλιεία, την κτηνοτροφία κλπ.

Η  Σαμοθράκη ειναι νησί του  θρακικού  πελάγους  και απέχει 24 ναυτικά μίλια  απότην Αλεξανδρούπολη.Είναι γνωστή για τις παραλίες της αλλά και  για το πασίγνωστο άγαλμά της ,τη Νίκη  της Σαμοθράκης,που βρίσκεται στο  μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.

ΦΑΛΑΚΡΟ

Το Φαλακρό είναι βουνό του νομού Δράμας με υψόμετρο 2.232 μέτρα.Είναι το ψηλότερο βουνό της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.  Στο ΦΑΛΑΚΡΟ το "βουνό σύμβολο" της Δράμας,βρίσκεται το ομώνυμο χιονοδρομικό κέντρο.

ΠΑΓΓΑΙΟ

Στη Βόρεια Ελλάδα, από τα πιο όμορφα βουνά της χώραςείναι το Παγγαίο που εκτείνεται στους νομούς Σερρών και Καβάλας. Αιώνιο κι ακατάλυτο από τον χρόνο, προκαλεί τουςεπισκέπτες του αν μη τι άλλο να υποκλιθούν στο μεγαλείο της φύσης.  Από τις επιβλητικές και μυστηριώδεις κορυφές του ξεχύνονται δάση από οξιές,έλατα, καστανιές, πλατάνια και δρυς, που σκεπάζουν πλαγιές και ρεματιές.

ΠΑΪΚΟ

Το όρος Πάικο βρίσκεται στην Κεντρική Μακεδονία στα σύνορα των νομών Πέλλας και Κιλκίς με κορυφή την Γκόλα - Τσούκα σε υψόμετρο 1.650 μέτρα.Συνδέεται στα ανατολικά με τον Βόρα ενώ στα ανατολικά του έχει την κοιλάδα του Αξιού. Το Πάικο έχει πλούσια βλάστηση και αρκετές πηγές.  Αποτελεί δε και το μεγαλύτερο δάσος Καστανιάς της Ελλάδας.

ΒΕΡΜΙΟ

Το βουνό είναι κατάφυτο, στους πρόποδες με καστανιές και έπειτα με οξιές και δρυς, ενώ στην κορυφή υπάρχουν έλατα και πεύκα. Οι ανοιχτές πεδιάδες ανάμεσα στα δάση, προσφέρονται για εκδρομές.

ΟΡΟΣ ΒΕΡΝΟ ή ΒΙΤΣΙ

Το Βέρνο ή Βίτσι είναι βουνό που βρίσκεται στα σύνορα των νομών Φλώρινας και Καστοριάς. Το ύψος του είναι 2.128 μέτρα.  Το βουνό αποτελεί έναν από τους βιότοπους της καφέ αρκούδας. Καλύπτεται  από πυκνά δάση δρυός και οξιάς.

ΝΕΣΤΟΣ

Ο Νέστος είναι ένα απότα πέντε μεγαλύτερα ποτάμια της Ελλάδας,ενώ ο ρους του οριοθετεί  τα σύνορα ανάμεσα στη Μακεδονία και τη Θράκη και τους νομούς Καβάλας, έχοντας πρώτα διατρέξει τον νομό Δράμας. Η συνολική του πορεία καλύπτει 243 χλμ., 130 από τα οποία  βρίσκονται σε  Ελληνικό έδαφος.

ΣΤΡΥΜΟΝΑΣ

O Στρυμόνας είναι ποταμός με συνολικό μήκος 392 χιλιόμετρα, από τα οποία 274 βρίσκονται σε βουλγαρικό έδαφος και 118 σε ελληνικό. Στο ελληνικό έδαφος,ο ποταμός ρέει αποκλειστικά στο έδαφος του νομού Σερρών.

ΓΑΛΛΙΚΟΣ

Ο Γαλλικός ποταμός , ο αρχαίος Εχέδωρος , είναι ποταμός της ΚεντρικήςΜακεδονίας. Πηγάζει από τον νομό Κιλκίς και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο, λίγο έξω από τη Θεσσαλονίκη. Το μήκος του είναι 70 χλμ .  Ο Γαλλικός ποταμός είναι γνωστός γιατί στην άμμο της κοίτης του ποταμού υπήρχαν εκμεταλλεύσιμες ποσότητες χρυσού. Το μεσαίωνα ονομαζόταν και Γομαροπνίχτης , λόγω των ξαφνικών πλημμυρών του.

ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ

Το όνομα Αλιάκμων είναι σύνθετο και προέρχεται από το άλς (άλας,θάλασσα) και από το άκμων(αμόνι). Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία ο Αλιάκμων ήταν ένας από τους ποτάμιους θεούς.  Μια αρχαία παράδοση λέει ότι όσα πρόβατα έπιναν νερό από τονΑλιάκμονα άλλαζαν χρώμα και γίνονταν λευκά.  Ο Αλιάκμονας είναι το μακρύτερο ποτάμι της Ελλάδας και βρίσκεται εξ‘ ολοκλήρου σε Ελληνικό έδαφος με συνολικό μήκος 297 χλμ .  Ο Αλιάκμονας διαθέτει 33 είδη ψαριών.

ΛΟΥΔΙΑΣ

Ο Λουδίας ή Λυδίας, ή και Λοιδίας, κοινώς Μαυρονέρι , είναι ποταμός της Κεντρικής Μακεδονίας και πλωτός μέχρι την Πέλλα.

ΑΞΙΟΣ

Ο Αξιός ή Βαρδάρης είναι ο μεγαλύτερος ποταμός που διασχίζει τη Μακεδονία, με μήκος 380 χλμ., από τα οποία μόνο τα 76 είναι σε ελληνικό έδαφος. Το πλάτος του κυμαίνεται από 50 - 600 μ. και το βάθος του φτάνει τα 4 μ. Πηγάζει από το όρος Σκάρδος ( Σάρ ), στα Σερβοαλβανικά σύνορα, διασχίζει την κοιλάδα των Σκοπίων, μπαίνει στο ελληνικό έδαφος, διασχίζει τη Μακεδονία και χύνεται στο Θερμαϊκό κόλπο.  Οι όχθες του ποταμού περιβάλλονται από δάσημες λεύκες, οξιές και πλατάνια, ενώ όσο πλησιάζουμε στις εκβολές κυριαρχούν τα αλμυρίκια και οι θάμνοι. Στο δέλτα του Αξιού εκτρέφονται περίπου 60 νεροβούβαλοι και 50 περίπου άλογα ζουν ελεύθερα στην περιοχή.Τα δάση του Αξιού φιλοξενούν λύκους, τσακάλια,  βίδρες κ.α.

ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑ 

Η λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου είναι λίμνη της Μακεδονίας, και η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση της Ελλάδας. 

Η λίμνη έχει έκταση 54,31 τ.χλμ., μέγιστο μήκος 14,8 τ.χλμ., μέγιστο πλάτος 6,9 τ.χλμ., μέγιστο βάθος 70 μ. και βρίσκεται σε υψόμετρο 540 μ.

Πανίδα

Οι απόκρημνες όχθες της αποτελούν ιδανικό καταφύγιο για πλήθος άγριων πουλιών, όπως οι ασπροπάπηδες, οι αετογερακίνες, καθώς και για το παγκοσμίως απειλούμενο κιρκινέζι και έχει χαρακτηρισθεί ως Περιοχή Κοινοτικού Ενδιαφέροντος στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Η λίμνη αποτελεί ιδανικό ψαρότοπο με συνηθέστερα είδη το γριβάδι, τον κορήγονο, τις τούρνες, τις πλατίκες, τους γουλιανούς και τα τσιρόνια.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΕΣΠΑ

Στα γεωφυσικά όρια του Νομού Φλώρινας, μέσα στη φιλόξενη αγκαλιά των γύρω ορεινών όγκων, βρίσκεται ένας μαγικός κόσμος ασύγκριτου φυσικού κάλλους που δημιουργήθηκε από το λιώσιμο παγετώνων και την αλληλουχία σεισμικών φαινομένων, ο κόσμος της Μεγάλης και της Μικρής Πρέσπας. Η γοητεία που ασκούν οι δίδυμες λίμνες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, καθώς στις υδάτινες επιφάνειές τους καθρεπτίζονται οι δασωμένες πλαγιές των γύρω βουνών και το μοναδικό φυσικό τοπίο.

Από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της Ευρώπης, οι Πρέσπες θεωρούνται ως ο επίγειος παράδεισος των μεταναστευτικών πουλιών και όχι μόνο. Εκατοντάδες είδη, πολλά μάλιστα υπό εξαφάνιση, φωλιάζουν και αναπαράγονται εδώ, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν οι αργυροπελεκάνοι, οι κορμοράνοι και οι ερωδιοί.

Προστασία της περιοχής

Από το 1974, δημιουργήθηκε ο εθνικός δρυμός Πρεσπών. Προστατεύεται από ελληνικές, ευρωπαϊκές καθώς και διεθνείς συμβάσεις, ενώ η λίμνη Μικρή Πρέσπα προστατεύεται και από τη συνθήκη Ραμσάρ ως μοναδικός υγροβιότοπος. Το 1991, δημιουργήθηκε η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών που στήριξε τις προσπάθειες του τοπικού πληθυσμού να αναδείξουν και να προστατέψουν το φυσικό πλούτο της περιοχής τους. Στις Πρέσπες μπορείτε να συναντήσετε περισσότερα από 1500 είδη φυτών και μια συστάδα υπεραιωνόβιων βουνοκυπάρισσων. Εκτεταμένοι καλαμώνες καταλαμβάνουν τις όχθες της λίμνης, ενώ χαρακτηριστικές διαπλάσεις υδρόβιων φυτών ριζοβολούν στο βυθό, με μεγάλα επιπλέοντα φύλλα.

ΜΙΚΡΗ ΠΡΕΣΠΑ

ΛΙΜΝΗ ΚΟΡΩΝΕΙΑ Ή ΛΑΓΚΑΔΑ

Η λίμνη Κορώνεια (ή Λίμνη Λαγκαδά) βρίσκεται στον Νομό Θεσσαλονίκης, στην λεκάνη της Μυγδονίας, στην επαρχία Λαγκαδά. Ονομάζεται επίσης και λίμνη Αγίου Βασιλείου (από το ομώνυμο χωριό). Βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα ανατολικά από τη Θεσσαλονίκη και από την βόρεια πλευρά της περνάει η Εγνατία οδός.

Μεταβολές στην στάθμη της λίμνης

Τη δεκαετία του 1950 ήταν από τις πιο παραγωγικές λίμνες της Ελλάδας σε αλιεύματα. Τη δεκαετία του 1970 είχε έκταση 45.000 στρέμματα και μέσο βάθος 5 μέτρα. Στις αρχές της δεκαετίας του νέου αιώνα η έκτασή της είχε μειωθεί σε 10.000 στρέμματα και μέσο βάθος 0,5-1 μέτρο. Η τελευταία εμφάνιση ψαριών έγινε το 1995. Το καλοκαίρι του 1999 (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος) η λίμνη ήταν πλέον εντελώς αποξηραμένη. Τα επόμενα χρόνια πήρε κάποια ποσότητα νερού.

Το καλοκαίρι του 2007, 30.000 πουλιά πέθαναν και το 2008 αποξηράνθηκε για μια ακόμη φορά. Για μεγάλο χρονικό διάστημα κανένα αποδημητικό πουλί δεν ερχόταν στην λίμνη, προτιμώντας την λίμνη Βόλβη, που όμως η εκεί τροφή δεν επαρκεί για τόσο μεγάλο αριθμό αποδημητικών πουλιών.

ΛΙΜΝΗ ΒΟΛΒΗ

Η λίμνη Βόλβη (παλιό όνομα Μπεσίκ), βρίσκεται στον Νομό Θεσσαλονίκης ανατολικά από την πόλη της Θεσσαλονίκης σε απόσταση 35 χλμ. και 8 χλμ. δυτικά από την θάλασσα του Στρυμονικού κόλπου, στη λεκάνη της Μυγδονίας, στον Δήμο Βόλβης. Αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας μετά την Τριχωνίδα και είναι διατεταγμένη σε σειρά με την λίμνη Κορώνεια σε απόσταση 11,5 χλμ. από αυτήν. Μαζί οι δυο λίμνες σύμφωνα με τη συνθήκη Ραμσάρ αποτελούν υγρότοπο διεθνούς σημασίας με την ονομασία «Λίμνες Κορώνεια - Βόλβη».

Το γεωγραφικό διαμέρισμα της Ηπείρου βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας. Η ονομασία προέρχεται από το επίθετο άπειρος, δωρική προφορά του επιθέτου ήπειρος. Έτσι ονόμαζαν οι Κερκυραίοι τη γη απέναντί τους θαυμάζοντας τη μεγάλη έκτασή της.

Το έδαφος της Ηπείρου είναι πολύ ορεινό. Αυτό συμβαίνει, γιατί το μεγαλύτερο μέρος της έκτασής της καλύπτεται από την οροσειρά της Πίνδου.

ΒΟΥΝΑ :Τύμφη Σμόλικας Γράμμος Όρη Σουλίου Αθαμανικά Όρη (Τζουμέρκα)

Ανάμεσα στις οροσειρές πηγάζουν και ρέουν ποτάμια που ομορφαίνουν το τοπίο:

ΠΟΤΑΜΙΑ :Καλαμάς Άραχθος Λούρος Αχέροντας

Το ορεινό τοπίο που κυριαρχεί στην περιοχή δίνει χώρο για λίγες πεδιάδες: ΠΕΔΙΑΔΑ ΑΡΤΑΣ

Κυλάει ανάμεσα στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις της ο ποταμός Λούρος, ενώ βρέχεται από τον Αμβρακικό κόλπο.

ΛΙΜΝΕΣ: Λίμνη των Ιωαννίνων ξεχωρίζει στην Ήπειρο.

Αποτελεί στολίδι για την πόλη των Ιωαννίνων, καθώς είναι χτισμένη δίπλα της. Δρακολίμνη της Τύμφης

Δρακολίμνη του Σμόλικα

ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣΟΛΥΜΠΟΣ                                                               
ΚΙΣΣΑΒΟΣ                                                                            ΠΗΛΙΟ

Είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων, το τέταρτο σε σειρά ολόκληρης της χώρας και το ένατο της Μεσογείου.