Μάθημα : Δ2 Τάξη -Γλώσσα-Χριστούγεννα

Το «Ένα δέντρο, μια φορά», είναι ένα από τα πιο αγαπητά βιβλία του Ε. Τριβιζά, που προάγει την οικολογική ευαισθητοποίηση και μεταδίδει επίκαιρα μηνύματα που αφορούν στη ζωή των περιθωριοποιημένων ατόμων στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις.   

Η ιστορία εκτυλίσσεται ένα χριστουγεννιάτικο βράδυ, όταν στο ζοφερό πεζοδρόμιο μιας πόλης συναντιούνται ένα παραμελημένο δέντρο κι ένα φτωχό αγόρι. Το δέντρο βλέπει από τα παράθυρα των σπιτιών τα καταστόλιστα έλατα και ζηλεύει. Ζητά από το αγόρι να το στολίσει. Εκείνο όμως ούτε στολίδια έχει ούτε χρήματα. Πώς είναι δυνατόν να στολίσει ένα μίζερο δέντρο στη μέση ενός παγωμένου πεζοδρομίου; Κι όμως… εκείνη η νύχτα είναι μια νύχτα ονείρων, μια νύχτα μαγική … Πρόκειται για μια συγκινητική ταινία, με χιούμορ, φαντασία και χωρίς ίχνος βίας.

Τη μεταφορά σε τρισδιάστατα κινούμενα σχέδια σκηνοθετεί ο Παναγιώτης Ράππας σε σενάριο του Ευγένιου Τριβιζά και μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου. Τα τραγούδια της ταινίας ερμηνεύουν η Φωτεινή Δάρα και ο Μπάμπης Τσέρτος, το παιδί σχεδίασε ο Γερμανός σχεδιαστής Uli Meyer (σχεδιαστής της ταινίας «Who Framed Roger Rabbit»), ενώ συμμετέχουν δανείζοντας τις φωνές τους οι Θοδωρής Αθερίδης, Παύλος Κοντογιαννίδης, Μιχάλης Μητρούσης, Δημήτρης Πιατάς, Παύλος Χαϊκάλης και Τάκης Τζαμαριάς.

Το παραμελημένο δέντρο ζωντανεύει με τη φωνή του ο Διονύσης Σαββόπουλος, το αγοράκι η Δανάη Σκιάδη και τη Ρωσίδα πριγκίπισσα η Μαρία Ναυπλιώτου. Η ταινία ειναι συμπαραγωγή της ΕΡΤ και της Time Lapse Pictures. 

Ήτανε κάποτε μια μάγισσα που τη λέγανε Φρικαντέλα Ζαρζουέλα Σαλμονέλα Στρυφνίνη. Η Φρικαντέλα ήταν κακιά. Πολύ κακιά. Πάρα πολύ κακιά. Τόσο κακιά ήταν που μισούσε αφάνταστα όλα τα καλά. Ακόμα και τις λέξεις που είχανε τις συλλαβές «καλα» κι αυτές τις μισούσε. Η µάγισσα Φρικαντέλα µισεί αφάνταστα όλα τα καλά. Δε χορεύει καλαµατιανό. Χορεύει µόνο κακαµατιανό. Δεν τρώει ποτέ της καλαµαράκια. Τρώει µόνο κακαµαράκια. Δεν πίνει πορτοκαλάδα, µόνο πορτοκακάδα. Αλλά, πάνω απ’ όλα, µισεί τα κάλαντα. Όταν, λοιπόν, παραµονές πρωτοχρονιάς ακούει τα παιδιά της γειτονιάς να τραγουδάνε τα κάλαντα, γίνεται έξω φρενών, τους κλέβει τις φωνές τους και τις φυλακίζει σε µπαλόνια. Η απολαυστική περιπέτεια συνεχίζεται στους χιονισµένους δρόµους της πόλης και στο κάστρο της µάγισσας, στα µαγικά δωµάτια του οποίου, τα παιδιά µε επικεφαλής τον τετραπέρατο Σεβαστιανό Μπισµπικούκη αναζητούν τα µπαλόνια µε τις κλεµµένες φωνές τους.

Ο Ευγένιος Τριβιζάς (Αθήνα, 8 Σεπτεμβρίου 1946) είναι Έλληνας καθηγητής εγκληματολογίας και συγγραφέας.  Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Σπούδασε νομικά και οικονομικά και είναι καθηγητής εγκληματολογίας στην Αγγλία. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ (Reading), όπου διατελεί ομότιμος καθηγητής και σε άλλα πανεπιστήμια. Είναι γνωστός ως συγγραφέας βιβλίων για παιδιά από τεσσάρων χρονών και άνω. Όλα του τα έργα τα χαρακτηρίζει πρωτοτυπία και μεγάλη φαντασία. Έχει γράψει περίπου 150 βιβλία μεταξύ των οποίων μυθιστορήματα, παραμύθια, θεατρικά έργα, αλφαβητάρια, διηγήματα, κόμικς, εκπαιδευτικά βιβλία, ενώ έχει συνεργαστεί και με παιδικά περιοδικά. Από τα πιο γνωστά του έργα είναι η Φρουτοπία και το "Νησί των πυροτεχνημάτων".

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι

Το σεντούκι με τις πέντε κλειδαριές

Οι πειρατές της καμινάδας

Η ζωγραφιά της Χριστίνας

Τα μαγικά μαξιλάρια

Ο πήγασος και το γαϊδουράκι

Η τελευταία μαύρη γάτα

Η Δέσποινα και το περιστέρι

Ελάτε να παίξουμε με τη Δέσποινα και το περιστέρι (5 συνοδευτικά μπλοκ με δραστηριότητες και παιχνίδια)

Η πεταλούδα και ο αρλεκίνος

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

Ο ταξιδιώτης και η μαργαρίτα

Ο ερωτευμένος πυροσβέστης (για μεγάλους)

ΘΕΑΤΡΟ Το όνειρο του σκιάχτρου

Η Φρικαντέλα

Οι δραπέτες της σκακιέρας

Ο πεταλουδόσαυρος

Χίλιες και μία γάτες

Ο πόλεμος της κουτσουλιάς 

O Πέτρος και ο Λύκος, Op. 67 (Ένα μουσικό παραμύθι για ορχήστρα και αφηγητή) Το 1936 ο Προκόφιεφ αποδέχεται την πρόταση της διευθύντριας του παιδικού θεάτρου της Μόσχας να συνθέσει ένα μουσικό παραμύθι. "Το έργο θα πρέπει να βοηθήσει τα παιδιά να καταλάβουν και να αγαπήσουν τη μουσική. Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι να βρεθεί μια κοινή μουσική γλώσσα με αυτά …" σημειώνει ο Προκόφιεφ. Έτσι λοιπόν δεν διστάζει να θέσει τη μουσική του εξ’ ολοκλήρου στην υπηρεσία του κειμένου, ώστε να προκαλέσει τους κατάλληλους συνειρμούς στο παιδικό του ακροατήριο.

Κάθε όργανο της ορχήστρας αντιστοιχεί σε ένα χαρακτήρα του παραμυθιού. Τα έγχορδα συμβολίζουν τον Πέτρο, το φλάουτο το πουλί, το όμποε την πάπια, το κλαρινέτο τη γάτα, το φαγκότο τον παππού, τα κόρνα τον λύκο, τα κρουστά τους κυνηγούς.

Επιδίωξη του συνθέτη είναι να δημιουργήσει μια πραγματική απλή και κατανοητή μουσική, που οπωσδήποτε δεν απευθύνεται μόνο σε παιδιά, διατηρώντας ταυτόχρονα όλα τα χαρακτηριστικά του μουσικού του ύφους. Η τεράστια δημοτικότητα του έργου σε συνδυασμό με τις μεταφράσεις του παραμυθιού σε πολλές γλώσσες – το κείμενο του οποίου γράφτηκε από τον ίδιο το συνθέτη – σύντομα καθιέρωσαν το έργο στην παγκόσμια μουσική φιλολογία.

Διήγημα του Κάρολου Ντίκενς, που δημιούργησε τον μοναδικό μεγάλο χριστουγεννιάτικο μύθο της σύγχρονης λογοτεχνίας. Ο πρωτότυπος τίτλος του είναι A Christmas Carol (Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα). Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις 19 Δεκεμβρίου 1843 και αμέσως έγινε μεγάλη επιτυχία. Μόλις την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του πούλησε 6.000 αντίτυπα, ασύλληπτο νούμερο για την εποχή εκείνη.

Ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Εμπενίζερ Σκρουτζ, ένας ηλικιωμένος τσιγκούνης, που δεν αισθάνεται συμπόνια για κανέναν από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Στο μυαλό του οι άνθρωποι υπάρχουν μόνο για να του προσφέρουν χρήματα, ενώ απεχθάνεται τα Χριστούγεννα, καθώς θεωρεί ότι προσθέτουν ένα ακόμα χρόνο στην πλάτη του, χωρίς να τον κάνουν πλουσιότερο. Την παραμονή κάποιων Χριστουγέννων, ο Σκρουτζ δέχεται έναν απρόσκλητο επισκέπτη. Είναι το φάντασμα του νεκρού συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ, τσιγκούνη και μίζερου, όπως ο Σκρουτζ, που τον προειδοποιεί να αλλάξει χαρακτήρα για να μην έχει την ίδια κατάληξη με αυτόν. Στη συνέχεια, τον επισκέπτονται τα τρία φαντάσματα των Χριστουγέννων και του υποδεικνύουν τα λάθη του, βοηθώντας τον να αγγίξει τη μετάνοια. Μετά την εμπειρία αυτή, ο πρώην εκμεταλλευτής Σκρουτζ αλλάζει άρδην τη συμπεριφορά του και μετατρέπεται στον μεγαλύτερο ευεργέτη της πόλης του. 

Παραμύθι

Η ιστορία αναφέρεται στο δώρο που έκανε στη μικρή Κλάρα ο νονός της, ο Ντροσελμάγιερ, την παραμονή των Χριστουγέννων σε μια μικρή Γερμανική πόλη. Ήταν ένας κινούμενος στρατιώτης, που λειτουργεί ως καρυοθραύστης. Όταν η γιορτή τελειώνει και οι καλεσμένοι φεύγουν, η Κλάρα μπαίνει στο ήσυχο σαλόνι για να κοιμίσει τον καρυοθραύστη. Καθώς το ρολόι χτυπά μεσάνυχτα, το κορίτσι αποκοιμάται και μεταφέρεται σε έναν παραμυθένιο κόσμο. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μεγαλώνει μαγικά, όλα τα παιχνίδια, ανάμεσά τους και ο καρυοθραύστης, ζωντανεύουν και ρίχνονται στη μάχη με μεγάλα ποντίκια που εισβάλλουν στο δωμάτιο. Τελικά ο καρυοθραύστης κερδίζει τη μάχη και μεταμορφώνεται σε έναν όμορφο πρίγκιπα. Στη δεύτερη πράξη η Κλάρα και ο πρίγκιπας - Καρυοθραύστης ξεκινούν για ένα μαγικό ταξίδι. Περνούν από την Βασίλισσα του Χιονιού αλλά και από την χώρα των Ζαχαρωτών με την νεράιδα Ζαχαρένια. Η Κλάρα δεν θέλει να αποχωριστεί τον Καρυοθραύστη της, όμως την ημέρα των Χριστουγέννων καθώς ξυπνά κοντά στην οικογένειά της, το μόνο που κρατά στα χέρια.

Σαν σήμερα... ο Καρυοθραύστης

Ένα από τα δημοφιλέστερα έργα στην ιστορία του μπαλέτου, έκανε πρεμιέρα στις 18 Δεκεμβρίου του 1892 στην Αγία Πετρούπολη...

Μπαλέτο σε δύο πράξεις και τρεις σκηνές του σπουδαίου ρώσου συνθέτη Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι σε λιμπρέτο του Μαριούς Πετιπά και χορογραφία των Μαριούς Πετιπά και Λεβ Ιβάνοφ. Είναι ένα από τα δημοφιλέστερα έργα στην ιστορία του μπαλέτου. Ο «Καρυοθραύστης» βασίζεται στο παραμύθι του γερμανού συγγραφέα ΄Ερνστ Χόφμαν «Ο Καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικών» (1816), μία σκληρή ιστορία για την ανθρώπινη φύση και την φιλία.

Πλοκή του Μπαλέτου

Το έργο, που εκτυλίσσεται την παραμονή των Χριστουγέννων σ' ένα σπίτι μιας μικρής γερμανικής πόλης, κινείται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Στην πρώτη πράξη, η μικρή Κλάρα δέχεται ένα δώρο από τον νονό της, τον δημοτικό σύμβουλο και παιγνιδοποιό Ντροσελμάγερ. Είναι ένας κινούμενος στρατιώτης, που λειτουργεί ως καρυοθραύστης. Όταν η γιορτή τελειώνει και οι καλεσμένοι φεύγουν, η Κλάρα μπαίνει στο ήσυχο σαλόνι για να κοιμίσει τον καρυοθραύστη. Καθώς το ρολόι χτυπά μεσάνυχτα, το κορίτσι αποκοιμάται και μεταφέρεται σε έναν παραμυθένιο κόσμο. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μεγαλώνει μαγικά, όλα τα παιχνίδια, ανάμεσά τους και ο καρυοθραύστης, ζωντανεύουν και ρίχνονται στη μάχη με μεγάλα ποντίκια που εισβάλλουν στο δωμάτιο. Τελικά ο καρυοθραύστης κερδίζει τη μάχη και μεταμορφώνεται σε έναν όμορφο πρίγκηπα.

Στη δεύτερη πράξη, η Κλάρα και ο πρίγκηπας - Καρυοθραύστης ξεκινούν για ένα μαγικό ταξίδι. Περνούν από την Βασίλισσα του Χιονιού αλλά και από την χώρα των Ζαχαρωτών με την νεράιδα Ζαχαρένια. Η Κλάρα δεν θέλει να αποχωριστεί τον Καρυοθραύστη της, όμως την ημέρα των Χριστουγέννων, καθώς ξυπνά κοντά στην οικογένειά της, το μόνο που κρατά στα χέρια της είναι ο Καρυοθραύστης, η κούκλα που της είχε χαρίσει ο νονός της.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΝΑΝΟΙ

ΠΑΙΔΑΚΙ ΣΤΟΛΙΖΕΙ ΔΕΝΤΡΟ

ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

ΠΑΙΔΑΚΙ

ΣΠΙΤΑΚΙ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ