Μάθημα : ΚΕΊΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑΣ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Κωδικός : 1959018320
1959018320 - ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΤΖΙΜΠΙΛΗ
Περιγραφή Μαθήματος
Νεοελληνική Λογοτεχνία Α’Λυκείου
13.5.2021
Α1: Όπως σας είπα σήμερα, μπορείτε να αξιοποιήσετε το νέο εργαλείο Κουβεντούλα για να ανεβάσετε τα ποιήματα που μας παρουσιάσατε, τα σχόλιά σας και ότι άλλο νομίζετε ότι θέλετε να μοιραστείτε! Εννοείται ότι μπορείτε και εσείς από τα άλλα τμήματα να συμμετέχετε, μόνο προσέξτε να μην επαναλαμβάνεστε.
Καλή συνέχεια!
9.5.2021
Χριστός Ανέστη!
Καλή επάνοδο και χρόνια πολλά!
Το Α4 να μην ξεχνάει ότι την Τρίτη θα γράψουμε ένα επαναληπτικό μικρό κριτήριο! Καλή μελέτη!
13.4.2021
Για τα παιδιά που βρίσκονται σε καραντίνα:
Να εντοπίσετε τα συναισθήματα που κατακλύζουν την ψυχή του ποιητή στο ποίημα 'Αγορά'. Να απαντήσετε στο χώρο μηνύματα.
1.4.2021
Καλό Μήνα!
Α4: Σήμερα είδαμε στοιχεία Παραδοσιακής Ποίησης στο ποίημα 'Το πανηγύρι στα σπάρτα', του Κ. Παλαμά και έχετε για την επόμενη φορά να στείλετε στα μηνύματα του e class σχήματα λόγου που θα εντοπίσετε στο ποίημα. Επίσης, είπαμε να δείτε από την εισαγωγή τον Παρνασσισμό (σελ. 406-7) ή από το αρχείο ΕΔΩ.
30/3/2021
Ολοκληρώνουμε το αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης και την εργασία για το Σονέτο. Μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις στον τοίχο του eclass (θέλω να δω και διάδραση!) και στο blogg του μαθήματος ΕΔΩ. Πρέπει να πω ότι ανέβασα αυτά τα αρχεία που μου το επέτρεπαν γιατί κάποια δεν τα ανοίγει η πλατφόρμα. Επίσης και στο blogg δεν μπορούσα να ανεβάσω αρχεία ήχου. Αν κάποιος μπορεί και θέλει να ανεβάσει κάτι, ας το προσπαθήσει, θα χαρώ πολύ.
26/3/2021
Α1:
Να σας θυμίσω ότι περιμένω 2 χαρακτηριστικά του Λογοτεχνικού Ρεύματος του Παρνασσισμού στο ποίημα 'Αγορά', του Παλαμά, σελ. 422. Να τα στείλετε στο χώρο Μηνύματα.
11.3.2021
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ, 21.03.2021! Διαβάστε ένα ποίημα! Εκφραστείτε με ένα ποίημα!
Επιλέξτε και διαβάστε εκφραστικά ένα ποίημα, βιντεοσκοπήστε την ανάγνωσή σας και στείλτε το αρχείο στο mail μου. Παρακαλώ να μην φαίνεστε καθαρά παρά μόνο αν μου στείλουν οι γονείς σας την συγκατάθεσή τους. Το video θα το στείλετε με την εφαρμογή www.wetransfer.com στο mail μου το οποίο έχετε. Τέλος, να σας επισημάνω ότι η εργασία αυτή δεν είναι υποχρεωτική.
5.3.2021
Καθήκοντα για την Πέμπτη, 11.3.2021:
1. Σελ. 405, ανάγνωση, χωρίς την ποίηση, δηλαδή να διαβάσετε την αρχή και το τέλος της εισαγωγής, το Δημοτικισμό.
2. Να μάθετε τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ποίησης και του λογοτεχνικού ρεύματος του Ρομαντισμού, επαναληπτικά.
4.3.2021
ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ, ΕΔΩ
15.02.2021
Τι σημαίνει για εσάς Παράδοση; Τι σημαίνει Μοντέρνο; Σε ποιους χώρους μπορείτε να τα "δείτε"; Βρείτε σε όποια μορφή τέχνης επιθυμείτε σχετικά παραδείγματα και ανεβάστε τα στο εργαλείο "Τοίχος".
12.02.2021
Σύμφωνα με όσα είπαμε μπορείτε να μελετήσετε τα Λογοτεχνικά Ρεύματα ΕΔΩ & ΕΔΩ
Να εντοπίσετε στοιχεία Ρομαντισμού στο ποίημα "Ο Φιλόπατρις" του Α. Κάλβου (σελ. 208). (στο τετράδιο).
3/2/2021
"Της νύφης που κακοπάθησε"
σελ. 28 του σχολ. βιβλίου
Αφού μελετήσετε το ποίημα να εντοπίσετε το θεματικό του κέντρο.
Να ανιχνεύσετε χαρακτηριστικά της Δημοτικής ποίησης σε αυτό. Τα χαρακτηριστικά θα τα βρείτε ΕΔΩ
(Στο τετράδιο)

ΤΕΛΟΣ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ!
Συγχαρητήρια για τον αγώνα σας, κάτω από αντίξοες συνθήκες, με εγκλεισμό, απομόνωση, χωρίς ανοιχτό σχολείο, χωρίς τις χαρούμενες φωνές στα διαλείμματα, χωρίς την φυσική επαφή, με πολλές αναπάντητες απορίες, τεχνικά και άλλα προβλήματα, με δίκτυα σερνάμενα και διακοπές πάσης φύσεως. Τα θερμά μου συγχαρητήρια λοιπόν και ελπίζω αύριο, 01/02/2021, εκτός από το νέο μήνα, να αρχίζει και μια νέα ελπίδα ότι όλα θα γυρίσουν σε μια "φυσιολογική" κατάσταση. Μην ξεχνάτε ότι εμείς μπορούμε να τα λέμε και από εδώ!
Σας παρουσιάζω λοιπόν τις επιδόσεις σας:
21/01/2021
Μπορείτε να μελετήσετε για τα στερεότυπα ΕΔΩ
8.1.2021
Λένα Διβάνη, Βοηθός Αυτοκτονίας. ΕΔΩ
Να ετοιμάσετε στο τετράδιο τις δύο πρώτες ασκήσεις που ακολουθούν μετά το κείμενο. Ποια κοινωνικά θέματα θεωρείτε ότι αγγίζει το διήγημα;
10/12/2020
Αφηγηματικές τεχνικές – Αφηγηματικοί τρόποι
Αφηγηματικές τεχνικές είναι οι ακόλουθες:
- Ο αφηγητής
- Το είδος της αφήγησης (δηλαδή, οι αφηγηματικοί τρόποι)
- Η οπτική γωνία
- Η εστίαση
- Ο χρόνος της αφήγησης
- Ο ρυθμός της αφήγησης
Αφηγηματικοί τρόποι είναι οι ακόλουθοι:
- Αφήγηση
- Διάλογος
- Περιγραφή
- Σχόλια
- Ελεύθερος Πλάγιος Λόγος
- Εσωτερικός μονόλογος
Οι αφηγηματικοί τρόποι θα πρέπει να διακρίνονται από τους εκφραστικούς τρόπους. Όταν αναζητούμε τους εκφραστικούς τρόπους, αναζητούμε ουσιαστικά το πώς λέγεται κάτι, τα σχήματα λόγου δηλαδή που χρησιμοποιεί ο αφηγητής, και ό,τι άλλο σχετίζεται με την ιδιαιτερότητα της έκφρασής του.
Ο αφηγητής με βάση τη συμμετοχή του στην ιστορία ονομάζεται (τύπος αφηγητή):
- Ομοδιηγητικός:
Συμμετέχει στην ιστορία την οποία αφηγείται είτε ως πρωταγωνιστής (αυτοδιηγητικός αφηγητής) είτε ως παρατηρητής ή αυτόπτης μάρτυρας.
- Ετεροδιηγητικός:
Δεν έχει καμιά συμμετοχή στην ιστορία που αφηγείται.
- Παντογνώστης αφηγητής: Είναι ο αφηγητής που γνωρίζει τα πάντα, εποπτεύει τα πάντα, αλλά δεν μετέχει στη δράση, δεν είναι δηλαδή ένα από τα πρόσωπα της ιστορίας. Στον παντογνώστη αφηγητή αντιστοιχεί η αφήγηση χωρίς εστίαση (μηδενική), δεδομένου ότι αυτός δεν παρακολουθεί την αφήγηση από μια οπτική γωνία, αλλά είναι πανταχού παρών σαν ένας μικρός θεός.
Ο αφηγητής με βάση το αφηγηματικό επίπεδο ονομάζεται (τύπος αφηγητή):
- Εξωδιηγητικός: αφηγείται την κύρια ιστορία είτε συμμετέχοντας είτε όχι.
- Ενδοδιηγητικός: βρίσκεται μέσα στην ιστορία και αφηγείται μια δεύτερη ιστορία.
Εστίαση (οπτική γωνία/ ποιος βλέπει τα γεγονότα)
- Μηδενική: Ο αφηγητής ξέρει περισσότερα από ό,τι τα πρόσωπα, είναι έξω από τη δράση (παντογνώστης)
Αφηγητής > Πρόσωπα
- Εσωτερική: Ο αφηγητής ξέρει όσα και τα πρόσωπα
Αφηγητής = Πρόσωπα
- Εξωτερική: Ο αφηγητής ξέρει λιγότερα από τα πρόσωπα
Αφηγητής < Πρόσωπα
Ο χρόνος της αφήγησης
-Αναχρονίες:
Αναδρομικές αφηγήσεις / αναδρομές ή αναλήψεις και
Πρόδρομες αφηγήσεις ή προλήψεις.
Ο ρυθμός της αφήγησης:
η επιτάχυνση, η παράλειψη, η περίληψη, η έλλειψη ή το αφηγηματικό κενό, η επιβράδυνση.
Ευθύς και Πλάγιος Λόγος στη Νεοελληνική Γλώσσα
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Ως προς το περιεχόμενό τους
- Κρίσεως (Οριστική)
- Επιθυμίας (Προστακτική ή Υποτακτική)
- Ερωτηματικές (Οριστική ή Υποτακτική / ;)
- Επιφωνηματικές (!)
Ως προς την ποιότητά τους
- Καταφατικές
- Αρνητικές ή αποφατικές
Ως προς τη σχέση τους με άλλες προτάσεις
- Κύριες ή ανεξάρτητες
- Δευτερεύουσες ή εξαρτημένες προτάσεις
- ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ (Λειτουργούν ως Υποκείμενο, Αντικείμενο ή Ονοματικός Προσδιορισμός)
ΕΙΔΙΚΕΣ: ότι, πως, που
ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ: να
ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ: μήπως, μη(ν)
ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ: αν, μήπως, τι, ποιος, πόσος, πού, πώς, πότε, πόσο, γιατί
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ: που, ο οποίος, όποιος, όσος, ό,τι, οποιοσδήποτε, οσοσδήποτε, οτιδήποτε
- ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ (Λειτουργούν ως επιρρηματικός προσδιορισμός)
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ: γιατί, διότι, επειδή, αφού, καθώς, μια καιΤΕΛΙΚΕΣ: να, για να
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ: ώστε, που
ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ: αν, εάν, άμα
ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ: αν και, ενώ, μολονότι, και ας, ακόμη κι αν, παρ'όλο που
ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΕΣ: και αν, που να, και να, κι ας
ΧΡΟΝΙΚΕΣ: όταν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ: που, όπου, όποτε, όπως, όσο, οπουδήποτε, οποτεδήποτε, οπωσδήποτε, οσοδήποτε
Ως προς τη δομή τους
- Απλές
- Σύνθετες
- Επαυξημένες
- Ελλειπτικές
➨ Στον ευθύ λόγο ακούμε τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα λέει, ενώ στον πλάγιο λόγο τα λόγια αυτά τα μεταφέρει κάποιο τρίτο πρόσωπο.
Ο ευθύς λόγος εμφανίζεται με τρεις μορφές
1. - + Τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα είπε. = ευθύς λόγος (διάλογος)
π.χ.
- Πόσων χρονών είσαι;
- Είμαι 18 χρονών.
2. ρήμα + : + « + Τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα είπε. + » = ευθύς λόγος
π.χ. Με ρώτησε: «Πόσων χρονών είσαι;»
3. « + Τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα είπε. + » + ρήμα = ευθύς λόγος
π.χ. «Πόσων χρονών είσαι;» με ρώτησε.
Όταν μετατρέπω τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, κάνω τις εξής μεταβολές:
Κύριες προτάσεις κρίσεως ➱ Ειδικές
π.χ. «Θυμάμαι τις μέρες εκείνες» → Λέει ότι θυμάται τις μέρες εκείνες.
Κύριες προτάσεις επιθυμίας ➱ Βουλητικές
π.χ. «Να μιλάτε, παρακαλώ, πιο αργά» → Ο Αντώνης παρακάλεσε τη δημοσιογράφο να μιλάει πιο αργά.
Ευθείες ερωτήσεις ➱ Πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις
π.χ. «Γιατί δεν ήρθες;» → Τον ρώτησε γιατί δεν ήρθε.
Δευτερεύουσες προτάσεις ➱ Δευτερεύουσες προτάσεις
π.χ. «Αν δεν φας το φαγητό σου, δεν θα μεγαλώσεις» → Του είπε ότι, αν δεν φάει το φαγητό του, δεν θα μεγαλώσει.
Ακόμη:
- Προσθέτω τα ονόματα των προσώπων.
- Χρησιμοποιώ ρήματα όπως ρώτησε, απάντησε, είπε, γνωρίζω κ.ά.
- Βάζω συνδέσμους, για να ενώσω τις προτάσεις.
- Αλλάζω το πρόσωπο των ρημάτων από πρώτο/δεύτερο σε τρίτο.
- Μεταφέρω τις προσωπικές αντωνυμίες α΄ και β΄ προσώπου στο γ΄ πρόσωπο.
- Μερικές φορές αλλάζω και τον χρόνο του ρήματος.
- Στον ευθύ λόγο μπορεί να υπάρχουν εισαγωγικά, θαυμαστικά, ερωτηματικά, ενώ στον πλάγιο λόγο όχι.
- Αλλάζω τα χρονικά επιρρήματα:
τώρα → τότε
αύριο → την επόμενη μέρα
σήμερα → την ίδια μέρα
χθες → την προηγούμενη μέρα
αυτή τη στιγμή → εκείνη τη στιγμή
Μετατροπή διαλόγου σε αφήγηση - Ένα παράδειγμα
Το παρακάτω θέμα τέθηκε στις προαγωγικές εξετάσεις της Α΄ Λυκείου την περίοδο 2013-2014.
Από την τράπεζα θεμάτων κληρώθηκε η Αγγέλικα, από τις Νησιώτικες Ιστορίες του Αργύρη Εφταλιώτη.
Παρουσιάζουμε μια ενδεικτική απάντηση όπως γράφτηκε από τη μαθήτρια Μαριάννα Κ.
ΘΕΜΑ Γ
Στο παρακάτω χωρίο του κειμένου ο συγγραφέας επιλέγει να χρησιμοποιήσει ως αφηγηματικό τρόπο τον διάλογο ανάμεσα στους δύο κεντρικούς ήρωες. Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία του συγκεκριμένου τμήματος μετατρέψτε το διαλογικό μέρος σε συνεχή αφηγηματικό λόγο.
− Δασκάλισσά μου, εμείς οι χωριανοί τα λέμε ίσια τα πράματα. Θα σας έλεγα και μια άλλη αλήθεια, α δε φοβούμουν πως ίσως το πάρετε άσκημα.
− Σαν τι αλήθεια; του κάνει η Αγγέλικα, και πάει ένα βήμα κοντήτερά του.
− Πως είναι μια ψυχή στο χωριό που πάει να τρελλαθή με τασάς.
− Καλέ τι μου λες! Και ποια να είναι, να σε χαρώ, αυτή η ψυχή; πες μου το τώρα που δε μας ακού και κανένας.
− Κι α θυμώσετε;
− Σου το τάζω πως δε θυμώνω, όποιος κι αν είναι. Γιατί να θυμώσω;
− Καλά, να σας το πω το λοιπόν. Είναι ένας, που δεν είναι γέρος, δεν είναι και φτωχός. Δεν ξέρει πολλά γράμματα, είδε όμως στον καιρό του λιγάκι κόσμο. Έξω την έμαθε την τέχνη του. Είναι λοιπόν και τεχνίτης. Δεν ξέρει να λέη τον πόνο του σα βιβλίο, ξέρει όμως να τον τραγουδάη σαν το πουλί μες στα δάση. Δεν ξέρει να χαιρετάη φράγκικα, μα ξέρει ν' αγαπά και να χαδεύη ρωμαίικα.
− Και τόνομά του; ρωτάει η Αγγέλικα χτυπώντας το ποδαράκι της.
− Δεν μπορώ να το πω τόνομά του˙ δεν αποκοτώ. Καί σταμάτησε ο Μυζήθρας.
− Να είναι έτσι αψηλός, νόστιμος, παλικαράς, γλυκομίλητος; ρωτάει πάλι η Αγγέλικα γελώντας.
− Δεν μπορώ, δεν μπορώ να σας πω. Πάει να σβύση ο νους μου σαν αυτό το λυχνάρι. Και βάζει το λυχνάρι σ' ένα θρανί, και κοιτάζει χάμω συλλογισμένος.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Μόλις βρέθηκαν οι δυο τους στην κάμαρα του σχολείου, ο Μυζήθρας μη μπορώντας να κρύψει άλλο τα συναισθήματά του, ξεκίνησε δειλά δειλά την εξομολόγηση στην Αγγέλικα. Με λιγοστό θάρρος της αποκρίθηκε πως υπάρχει μια ψυχή στο νησί που είναι τρελή από έρωτα για το πρόσωπό της, αλλά δεν μπορεί να της πει περισσότερα. Εκείνη ξαφνιασμένη, προσπάθησε να τον πείσει να της πει την αλήθεια μιας και δεν τους άκουγε κανείς. Με τα λίγα, με τα πολλά λοιπόν ο Μυζήθρας εξομολογήθηκε πως το παληκάρι που είναι ερωτευμένο μαζί της δεν είναι ούτε γέρος ούτε φτωχός, αλλά γνωρίζει λίγα γράμματα, και είναι τεχνίτης στο επάγγελμα. Ακόμη, ξέρει να τραγουδεί σαν πουλί στα δάση, ν' αγαπά αληθινά, να χαϊδεύει όπως οι Έλληνες. Η Αγγέλικα, επίμονη, ζητά να μάθει τ' όνομά του, όμως ο Μυζήθρας, τόσο ντροπαλός που είναι, διστάζει από φόβο να της μιλήσει. Ο νους του πάει να σβήσει σαν το λυχνάρι, η καρδιά του χτυπά δυνατά και τα λόγια διστάζουν να βγουν από τα χείλη του. Χάνεται στις σκέψεις του και κοιτά χάμω συλλογισμένος. (Πηγή: http://genia98.blogspot.com/2014/09/blog-post.html)
Ερώτηση: Εντοπίζετε λάθη; Πιστεύεται ότι το ύφος του νέου κειμένου ακολουθεί το αρχικό; Τί άλλαξε η μαθήτρια;
25/11/2020
ΘΕΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΕΔΩ
Η τιμή και το χρήμα, Κ. Θεοτόκης
στο βιβλίο Κ.Ν.Λ. της Β' Λυκείου, ΕΔΩ
Το θέμα του Α' Εξαμήνου σας είναι ήδη γνωστό, δεδομένου ότι ξεκινήσαμε στην τάξη να το επεξεργαζόμαστε. ΕΔΩ θα βρείτε βασικές θεωρητικές έννοιες και αποτελέσματα ερευνών για να μπορείτε να εντοπίζετε την σύγχρονη αλλά και την παραδοσιακή εικόνα των αντιλήψεων για τα φύλα, των στερεοτύπων που αυτές γεννούν, και τυχόν αλλαγές τους σε διαφορετικά χρονικά και τοπικά πλαίσια.
Επίσης μπορείτε να αρθρώνετε επιστημονικό λόγο για τις παρατηρήσεις και έρευνες που θα διεξάγετε καθώς και να αντιμετωπίζετε κριτικά τα λογοτεχνικά κείμενα, ποιητικά ή πεζά, που μελετάτε.
Φυσικά, στόχος είναι να οικειοποιηθείτε αυτή την κριτική αλλά και γόνιμη στάση γενικότερα στη ζωή σας και να την ενσωματώνετε στον τρόπο που αντιμετωπίζετε τον κόσμο, από μια ταινία ή ένα άρθρο έως την κοινωνική μας ζωή εν γένει.
ΑΣΚΗΣΗ:
- Ποιος είναι ο κοινωνικός προβληματισμός που θέτει το έργο; Διερευνήστε αίτια, αποτελέσματα και τρόπους επίλυσης του προβλήματος που διατυπώνονται από τον συγγραφέα. Πώς το δηκτικό ύφος του κειμένου εξυπηρετεί τη διαμόρφωση του κοινωνικού του προβληματισμού;
Σήμερα μπήκαμε σ' ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο, που θα μας δώσει την δυνατότητα να διερευνήσουμε τις αντιλήψεις σε ένα ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο που φαντάζει ξένο αλλά δεν είναι και τόσο μακριά μας. Μόλις 130 χρόνια περίπου πριν! Αν σκεφτείτε ότι το ποίημα "Του νεκρού αδελφού" χρονολογείται περίπου από τον 9ο αι., νομίζω καταλαβαίνετε τι εννοώ! Ξεκινήστε την εργασία σας και θα ακολουθήσει σύντομα μια έρευνα για τον θεσμό της προίκας! Θα τη βρείτε ΕΔΩ. Είναι η πρώτη ερώτηση στο δεύτερο μέρος, του Λασκαράτου.
Καλή μελέτη!
Δομή και Οδηγίες ΕΔΩ
Μπορείτε να επισκεφτείτε το ΕΡΓΑΛΕΙΟ: ΣΥΝΔΈΣΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΤΎΟΥ και το blog του μαθήματος
από 18/3/25 έως 22/3/25
Αφιέρωμα στον Ν. Καββαδία. ΕΔΩ
Ημερολόγιο
Ανακοινώσεις
Όλες...- - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -