Μάθημα : Εργαστήρια Δεξιοτήτων - Συμβουλευτική και κλιματική αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τον άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον σήμερα και ιδιαίτερα στο μέλλον. Όλα τα μέσα διαβίωσης έχουν κάποιο αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή είτε συμβάλλοντας σε αυτήν είτε μετριάζοντάς την, είτε και τα δύο. Επομένως, η κατανόηση των επιπτώσεων του κλίματος και η εφαρμογή αυτής της γνώσης στην αγορά εργασίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επαγγελματική ικανότητα σήμερα. Η κλιματική αλλαγή συνδέεται με τα τρόφιμα, τη στέγαση και τις μεταφορές. Οι σύμβουλοι προσανατολισμού μπορούν να κάνουν τη διαφορά βοηθώντας τους μαθητές να κατανοήσουν σε βάθος την κλιματική αλλαγή και να χτίσουν έναν κόσμο φιλικό προς το κλίμα.

Κατανόηση της διαφοράς μεταξύ Κλίματος και Καιρού

Οι έννοιες του καιρού και του κλίματος συχνά πιστεύεται ότι είναι το ίδιο πράγμα.

 Σε αυτό το σύνολο δραστηριοτήτων  θα μάθετε τη διαφορά μεταξύ καιρού και κλίματος   συλλέγοντας και αναλύοντας  δεδομένα θερμοκρασίας αέρα και στο τέλος θα γράψετε μια σύντομη έκθεση κλίματος για το έτος 2050.

Θα μάθετε για τη συλλογή δεδομένων , διαφορετικά καιρικά και κλιματικά σενάρια και τη σημασία που έχουν για τη Γη.

Το δικό μας ερευνητικό ερώτημα

Στον χάρτη μέσω EO browser φαίνεται το ρέμα και ως φυσικό σύνορο ανάμεσα στην περιοχή Χαριλάου και Τούμπας που είναι πιο αστικές περιοχές από την Πυλαία.

Το σχολείο, το 1^ο Γυμνάσιο Πυλαίας  και ο Δήμος μας, η Πυλαία, βρίσκονται στην περιφέρεια της πόλης της Θεσσαλονίκης.  Η Πυλαία διασχίζεται από ένα ρέμα που στο παρελθόν προκαλούσε αρκετές πλημμύρες, με τις βροχοπτώσεις. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό κατασκευάστηκε από τον Δήμο ένα ανάχωμα που συγκρατούσε τα νερά της βροχής. Τώρα δεν έχει τόσο νερό, ώστε να προκαλεί πλημύρες, αλλά η αναμόρφωση αυτή, το έχει μετατρέψει σε έναν όμορφο  τόπο περιπάτου. Η βλάστηση είναι πλούσια γύρω από τα μονοπάτια περιπάτου και δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ευχάριστης δροσιάς.

Τα τελευταία χρόνια, η αστική επέκταση στην Πυλαία έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις.  Το προηγούμενο μικρό χωριό μετατρέπεται σε πόλη με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Η αστικοποίηση γενικά, προκαλεί σημαντικές ατμοσφαιρικές και επιφανειακές μεταβολές, οι οποίες οδηγούν σε τροποποιημένο θερμικό κλίμα που είναι θερμότερο από εκείνο των γύρω μη αστικών περιοχών.

Εκείνο που σκεφτήκαμε να μελετήσουμε είναι

H επίδραση του ρέματος της Πυλαίας στο τοπικό κλίμα της Περιοχής.  

Ερωτήματα που πρέπει να συζητηθούν

• Η ερώτηση είναι ευρεία ; μήπως  περιλαμβάνονται αρκετοί παράγοντες;
• Είναι  σαφής και περιεκτική;
• Είναι εφικτή;
• Τι πόρους (και πού)  θα αναζητήσουμε;
  
  

Ο σκοπός μας είναι μελετήσουμε τα μετεωρολογικά στοιχεία από τέσσερις μετεωρολογικούς σταθμούς του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.  Ο ένας σταθμός βρίσκεται κοντά στο ρέμα, οι δύο άλλοι σε κοντινή  απόσταση σε περιοχές πιο αστικές, και ο τέταρτος σε  αραιή αστική περιοχή κοντά στο περιαστικό δάσος. Είναι η  θερμοκρασία  γύρω από το ρέμα μικρότερη από τις άλλες περιοχές; Ο μετεωρολογικός σταθμός κοντά στο ρέμα είναι πολύ πρόσφατος σε σχέση με τους άλλους, οπότε δεν θα έχει πολλά ιστορικά δεδομένα, αλλά μπορεί το πρόγραμμα αυτό να συνεχιστεί και τις επόμενες χρονιές

Η Θεσσαλονίκη, που είναι η μεγαλύτερη πόλη μας, εμφανίζει τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο της θερμικής αστικής νησίδας. Και με δεδομένο ότι η αστικοποίηση όλο και αυξάνεται, είναι σημαντικό να φανεί από τα στοιχεία μας ότι η ύπαρξη χώρων ανοιχτών με βλάστηση έχουν ευεργετική επίδραση στο τοπικό κλίμα, και αυτό με τη σειρά του στην υγεία των κατοίκων.

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ κ. ΜΠΛΙΩΝΗ σχετικά με την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΤΑΦΡΟ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ

Ο ρόλος της βλάστησης  σε ένα αστικό περιβάλλον

Η βλάστηση

Η βλάστηση είναι ο πιο οικονομικός τρόπος για μα μειωθεί η θερμοκρασία και να εξοικονομηθεί ενέργεια. Τα δένδρα, οι θάμνοι αλλά και η χαμηλή βλάστηση προστατεύουν τα μεμονωμένα κτίρια από την θερμότητα του ήλιου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η εξατμισοδιαπνοή από την βλάστηση μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία σε μια γειτονιά αλλά και σε ολόκληρη την πόλη.

Σκίαση

Τα δένδρα που έχουν φύλλωμα μπορούν να εμποδίσουν την ηλιακή ακτινοβολία. Αν τα δένδρα είναι μεγάλα μπορούν να εμποδίσουν ακόμα και το 90% της ηλιακής ακτινοβολίας, αλλά ακόμα και ένα δένδρο  χωρίς φύλλα μπορεί να διακόψει το 50% της ηλιακής ενέργειας.  Μετρήσεις έχουν δείξει ότι η φύτευση δένδρων και θάμνων σε θέση κοντά σε κτίριο αμέσως μειώνει τις ανάγκες σε ψύξη και υπολογίστηκε ότι μπορεί σοτυς καλοκαιρινούς μήνες να μειώσει τα έξοδε ψύξης κατά 40%.

Το ποσοστό εξαρτάται από το είδος του φυτού και το σχήμα του.

Εξατμισοδιαπνοή

Εξατμισοδιαπνοή είναι η απώλεια νερού με τη μορφή υδρατμών προς την ατμόσφαιρα από την εξάτμιση που γίνεται στις επιφάνειες του εδάφους και του φυτού και της διαπνοής που συμβαίνει στους ιστούς του φυτού.

Στη διαδικασία της εξάτμισης συμμετέχει το νερό που έχει συγκρατηθεί στο έδαφος από βροχοπτώσεις (ή από άρδευση).

Κατά την διαπνοή το νερό που έχουν αποσπάσει τα φυτά από το έδαφος απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Για να γίνει αυτό χρειάζεται μεγάλη ποσότητα ενέργειας η οποία προσλαμβάνεται από την θερμότητα του αέρα. Έτσι η θερμοκρασία του αέρα ελαττώνεται.

Τα δένδρα μπορούν να δαπανήσουν μέχρι 100 γαλόνια (1γαλόνι =3,785 λίτρα) νερό την ημέρα το οποίο έχει το ίδιο αποτέλεσμα με ένα κλιματιστικό που λειτουργεί 20 ώρες.

Έλεγχος αέρα

Η βλάστηση μπορεί να ελέγξει την ροή του αέρα. Επηρεάζει α)την πορεία του αέρα, β0τη ροή , γ) την ταχύτητα και δ) την ένταση του ανέμου.

Με κατάλληλο σχεδιασμό της βλάστησης ή των κτιρίων μπορεί να έχουμε φυσικό δροσισμό στοβ εσωτερικό των κτιρίων.

Θερμική νησίδα

Το φαινόμενο της θερμικής νησίδας πάνω από μια πόλη είναι σχεδόν ίδιο για όλες τις πόλεις με μικρές διαφοροποιήσεις ανάλογα με τα γεωγραφικά και κλιματολογικά στοιχεία της κάθε περιοχής. Ξεκινώντας από την εξοχή, η θερμοκρασία αυξάνεται αισθητά στην αρχή του αστικού ιστού. Οι θερμοκρασίες αυξάνονται αισθητά μέχρι το κέντρο της πόλης, ενώ παρατηρούμε πτώση πάνω από περιοχές με πάρκα ή άλλες πιο αραιοκατοικημένες με βλάστηση περιοχές (όπως η Πυλαία)

Κάνε κλικ πάνω στον τίτλο

1. Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ κ. ΚΕΠΠΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ

2.Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ κ. ΜΠΛΙΩΝΗ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΤΑΦΡΟΣ ΕΊΝΑΙ ΕΔΩ

3. Τα δεδομένα που έχουμε  από 10μετεωρολογικους σταθμούς γύρω από την Πυλαία σε διάφορες θέσεις όπως αυτές εντοπίζονται στο Google Earth, βρίσκονται στα αρχεία     ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Παρακάτω δίνονται περισσότερο επεξεργασμένα αρχεία για τους σταθμούς

ΚΗΦΙΣΙΑ

ΤΟΥΜΠΑ

ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ

ΤΑΓΑΡΑΔΕΣ

4. Οι θέσεις των σταθμών είναι στις εικόνες που ακολουθούν.

Πώς μπαίνουν οι δορυφόροι στο διάστημα; Πώς ακριβώς λειτουργούν; 

EO Browser

Timelapse Πάνω από το Ρέμα από 25-11-20 έως 25-11-21

Το EO Browser  είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα που συνδυάζει ένα αρχείο διαφορετικών αποστολών παρατήρησης της Γης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εύρεση δορυφορικών εικόνων οποιασδήποτε περιοχής ενδιαφέροντος. Τα δεδομένα είναι ελεύθερα διαθέσιμα.

Η λειτουργία Εκπαίδευσης του προγράμματος περιήγησης EO  δίνει την επιλογή πρόσβασης σε συγκεκριμένα δορυφορικά δεδομένα προσαρμοσμένα σε ένα επιλεγμένο θέμα. Τα θέματα καλύπτουν διαφορετικά θέματα, από τη γεωργία μέχρι την ατμόσφαιρα και τα υδάτινα σώματα.

 Παρακολουθήστε τα παρακάτω σεμινάρια για το πώς να κατεβάσετε μια εικόνα και πώς να δημιουργήσετε ένα timelapse! Μπορείτε επίσης να ρίξετε μια ματιά στα παραδείγματα στην εκπαιδευτική σελίδα του προγράμματος περιήγησης EO: https://www.sentinel-hub.com/explore/education/

• Πώς μπορείτε να κατεβάσετε μια εικόνα ενός τόπου από το διάστημα

• Πώς μπορείτε να κάνετε ένα βιντεάκι timelapse

Αυτή η δραστηριότητα θα δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα, όπως: τι είναι η κλιματική αλλαγή; Πώς το εντοπίζουμε; Ποιες είναι οι μεταβλητές που περιγράφουν το κλίμα και γιατί τα δορυφορικά δεδομένα βοηθούν στην εξαγωγή ορισμένων από αυτές;

Με την εργαλειοθήκη CCI Climate Analysis Toolbox (Cate) είναι δυνατή η επεξεργασία, ανάλυση και οπτικοποίηση συνόλων δεδομένων για την κλιματική αλλαγή.

Υπάρχει κλιματική αλλαγή; 

Ανοίξτε τον σύνδεσμο και μπείτε στο περιβάλλον του ανοίγεται γράφοντας απλώς ένα nickname. Δεν χρειάζεται να κάνετε εγγραφή. 

https://graasp.eu/s/zmo1di

Μετά ακολουθείστε τα βήματα με τη σειρά. 

Γράψτε τις απόψεις σας σχετικά στην συζήτηση